BÁO CÁO TỔNG KẾT NHIỆM KỲ
ĐOÀN ĐẠI BIỂU QUỐC HỘI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOÁ XIV (2016 - 2021)

 

Thực hiện Kế hoạch số 581/KH-UBTVQH14 ngày 11 tháng 8 năm 2020 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh báo cáo kết quả hoạt động trong nhiệm kỳ khoá XIV (2016 - 2021) như sau:

 

PHẦN I
KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA
ĐOÀN ĐẠI BIỂU QUỐC HỘI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
NHIỆM KỲ KHOÁ XIV (2016 - 2021)

 

I. CÔNG TÁC XÂY DỰNG PHÁP LUẬT

Căn cứ Nghị quyết về chương trình xây dựng luật, pháp lệnh hàng năm của Quốc hội và chỉ đạo của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, trước mỗi kỳ họp Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đã cụ thể hóa thành chương trình, kế hoạch lấy ý kiến đóng góp xây dựng các dự án Luật.

Phương thức chính là tổ chức Hội thảo lấy ý kiến đóng góp xây dựng luật với thành phần chủ yếu là các chuyên gia, luật sư, luật gia, nhà khoa học, các trường đại học, các nhà quản lý, chuyên gia, các cơ quan Nhà nước, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên, các Hội, Hiệp hội, các doanh nghiệp, các tầng lớp nhân dân của Thành phố tham gia đóng góp ý kiến vào các dự án luật. Ngoài các buổi hội thảo tổ chức tại trụ sở Đoàn, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố còn phối hợp với các cơ quan hữu quan, các đoàn thể trên địa bàn Thành phố tổ chức các hội nghị chuyên đề góp ý cho nhiều dự án luật[1]. Đối với một số dự án luật mang tính chuyên ngành sâu, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố chủ động mời đại diện của cơ quan thẩm tra, cơ quan soạn thảo báo cáo chuyên đề về tình hình thực thi pháp luật hiện hành và những nội dung chủ yếu của dự án luật nhằm cung cấp thông tin cho đại biểu Quốc hội, đồng thời mời các cơ quan này tham dự các hội thảo do Đoàn tổ chức để lắng nghe, tiếp thu và giải trình trực tiếp các ý kiến đóng góp tại hội thảo[2]. Trong thời gian cao điểm thực hiện công tác phòng chống dịch bệnh Covid-19, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố còn gửi tài liệu, xin ý kiến góp ý bằng văn bản của các cơ quan, tổ chức, các chuyên gia để đóng góp cho nhiều dự án luật.

Bên cạnh việc tập trung lấy ý kiến các dự án luật Quốc hội thông qua, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố còn chủ động tổ chức nhiều hội thảo lấy ý kiến đóng góp cho các dự án luật được Quốc hội xem xét, cho ý kiến lần đầu. Những tài liệu liên quan phục vụ công tác xây dựng luật được Đoàn chủ động khai thác từ nhiều nguồn như tài liệu từ website của Quốc hội, từ website của Chính phủ, các Bộ, Ngành… nhằm cung cấp các thông tin cần thiết phục vụ việc lấy ý kiến góp ý các dự án Luật. Ngoài ra, Đoàn còn gửi nhiều dự án luật có liên quan trực tiếp đến đời sống nhân dân đến Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các quận, huyện để sao gửi cho cử tri, tạo điều kiện thuận lợi cho đông đảo cử tri tham gia đóng góp cụ thể vào nội dung của các dự án luật tại các buổi tiếp xúc cử tri.

Từ đầu nhiệm kỳ khóa XIV đến nay, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đã tổ chức 112 hội nghị, hội thảo (chi tiết đính kèm Phụ lục 1). Các hội nghị, hội thảo chuyên đề nhận được sự ủng hộ tham gia của đông đảo các chuyên gia, nhà khoa học, các hiệp hội, hội, các cơ quan quản lý, các vị luật sư, luật gia…Qua các cuộc hội thảo, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đã tiếp nhận 5.051 ý kiến đóng góp cho các dự án luật; từ đó, tập hợp, nghiên cứu và chắt lọc những ý kiến xác đáng, tâm huyết, trí tuệ, phản ánh được thực tiễn sinh động gắn với đặc thù của Thành phố Hồ Chí Minh để đóng góp có hiệu quả, thiết thực trong việc thảo luận, trình Quốc hội thông qua và cho ý kiến các dự án luật tại các kỳ họp. Nhiều ý kiến đã được các vị đại biểu Quốc hội đưa ra trao đổi trên diễn đàn Quốc hội, được đánh giá là thực tiễn, có tính khả thi và được tiếp thu trong các dự thảo luật, góp phần vào kết quả của công tác lập pháp của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XIV.

Tuy nhiên, hoạt động tham gia xây dựng pháp luật của Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố nhiệm kỳ khoá XIV vẫn còn một số tồn tại: số lượng các hội thảo được tổ chức nhiều, nhưng đại biểu Quốc hội tham dự chưa đông; do tài liệu các dự án luật thường gửi chậm dẫn đến tình trạng nhiều cuộc hội thảo được tổ chức trong một thời gian ngắn, quỹ thời gian để các đại biểu tham dự nghiên cứu tài liệu còn ít.…

II. CÔNG TÁC THAM GIA QUYẾT ĐỊNH NHỮNG VẤN ĐỀ QUAN TRỌNG CỦA ĐẤT NƯỚC

Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố và các vị đại biểu Quốc hội Thành phố đã dành nhiều tâm sức để nắm bắt các vấn đề thực tiễn sinh động của đời sống kinh tế - xã hội Thành phố, tập hợp được trí tuệ của nhân dân Thành phố để đóng góp có hiệu quả trong quá trình quyết định các chính sách lớn thuộc thẩm quyền của Quốc hội.

Để cung cấp thông tin và giúp đại biểu Quốc hội có cơ sở thực tiễn tham gia vào việc quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước trong các kỳ họp Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đã tổ chức các đợt nghiên cứu, khảo sát thực tiễn theo chủ đề phù hợp với nội dung của từng kỳ họp Quốc hội; phối hợp và cử đại biểu Quốc hội trong Đoàn tham gia vào các Đoàn công tác của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng dân tộc và các Uỷ ban của Quốc hội làm việc tại Thành phố về các vấn đề kinh tế - xã hội trên địa bàn Thành phố; định kỳ làm việc với Uỷ ban nhân dân Thành phố và các sở ngành hữu quan về tình hình kinh tế - xã hội và các kiến nghị về cơ chế, chính sách với Trung ương; tham dự đầy đủ các kỳ họp Hội đồng nhân dân Thành phố để kịp thời nắm bắt những nội dung bức xúc từ thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố Hồ Chí Minh.

Từ các phương thức làm việc trên, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đã cung cấp cho các đại biểu Quốc hội các tư liệu, tài liệu có hệ thống về tình hình kinh tế - xã hội trên địa bàn, về các nội dung chuyên đề làm cơ sở để đại biểu Quốc hội tham gia đóng góp ý kiến cùng với Quốc hội quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước về kế hoạch kinh tế xã hội hàng năm và 5 năm; dự toán và phân bổ ngân sách Nhà nước và phê chuẩn tổng quyết toán ngân sách Nhà nước; quyết định về tổ chức bộ máy và nhân sự các cơ quan Nhà nước; về việc thực hiện các công trình quan trọng của quốc gia, các quyết định của Nhà nước về hoạt động đối ngoại…

Mặt tồn tại trong công tác này là một số tài liệu có liên quan chỉ được Văn phòng Quốc hội cung cấp tại kỳ họp Quốc hội; trong khi đó cơ chế sử dụng chuyên gia giúp đại biểu Quốc hội trong việc thẩm định, nghiên cứu sâu về các nội dung có liên quan chưa được quy định rõ, chế độ chi cho chuyên gia thấp.

III. VỀ HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT, KHẢO SÁT

Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố xác định công tác giám sát là một trong những nội dung rất quan trọng để thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình. Từ thực tiễn sinh động của Thành phố, qua hoạt động giám sát, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố không chỉ đề xuất những chủ trương, giải pháp với Quốc hội cho những vấn đề chung mà còn góp phần cùng với chính quyền địa phương khắc phục những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện.

Trong nhiệm kỳ khóa XIV, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố tiếp tục đổi mới nội dung và phương thức giám sát, tập trung giám sát các nội dung, vấn đề bức xúc mà thực tiễn của đất nước và Thành phố đang đòi hỏi. Công tác tổ chức giám sát được thực hiện đúng theo quy định của Luật hoạt động giám sát của Quốc hội: Chương trình giám sát nêu rõ thành phần đoàn giám sát, đơn vị chịu giám sát, thời gian tiến hành, nội dung giám sát; có phân công Trưởng đoàn và thành viên Đoàn giám sát, có kế hoạch giám sát được gửi trước cho các cơ quan hữu quan trước từ 7-10 ngày, yêu cầu các cơ quan hữu quan chuẩn bị nội dung báo cáo bằng văn bản. Sau mỗi cuộc giám sát, đoàn giám sát có báo cáo kết quả giám sát, đồng thời có các kiến nghị đối với các cơ quan hữu quan liên quan đến nội dung giám sát. Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố giữ mối quan hệ chặt chẽ với Thường trực Hội đồng nhân dân, Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố trong hoạt động giám sát nhằm tránh chồng chéo trong giám sát. Các cuộc giám sát của Đoàn thường xuyên mời đại diện của Thường trực Hội đồng nhân dân, các Ban Hội đồng nhân dân Thành phố, đại diện Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố, một số cơ quan thuộc Thành uỷ; các sở, ngành Thành phố cùng tham dự nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả giám sát.

Trong nhiệm kỳ đã tổ chức 32 nội dung giám sát, khảo sát (09 nội dung giám sát, 23 nội dung khảo sát); tham gia 49 Đoàn giám sát, khảo sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội (chi tiết đính kèm Phụ lục 2). Qua giám sát, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đã có 319 kiến nghị cụ thể với các cơ quan chức năng để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách pháp luật, đồng thời giúp cho chỉ đạo, điều hành của các cấp chính quyền tốt hơn. Hầu hết các kiến nghị của Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đã được Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương và Ủy ban nhân dân Thành phố xem xét, chỉ đạo giải quyết[3].

Các đại biểu Quốc hội Thành phố tích cực thực hiện giám sát trực tiếp qua công tác chất vấn Chính phủ, các Bộ Ngành chức năng tại các kỳ họp Quốc hội. Từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khoá XIV đến nay, đã có 136 lượt đại biểu Quốc hội thực hiện quyền chất vấn, trong đó có 39 lượt đại biểu Quốc hội chất vấn bằng văn bản và 97 lượt đại biểu Quốc hội chất vấn trực tiếp tại Hội trường. Để hoạt động giám sát thông qua chất vấn đạt hiệu quả, các đại biểu Quốc hội Thành phố đã có sự đầu tư cho việc nghiên cứu tài liệu và các quy định hiện hành của Nhà nước và của địa phương liên quan đến nội dung chất vấn; đồng thời, các đại biểu Quốc hội đã dành thời gian lắng nghe, tiếp thu ý kiến nhiều chiều từ cử tri, các cơ quan quản lý Nhà nước địa phương, có xem xét thực tế trước khi thực hiện quyền chất vấn. Nhiều ý kiến chất vấn của đại biểu Quốc hội Đoàn Thành phố đã được Chính phủ, các Bộ, Ngành chức năng tiếp thu, qua đó, tạo được không khí sinh hoạt dân chủ, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của cơ quan dân cử.

Bên cạnh kết quả đạt được, hoạt động giám sát, khảo sát của Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố nhiệm kỳ qua vẫn còn có mặt tồn tại, đó là:

- Các cuộc giám sát, khảo sát thường tổ chức theo hình thức Đoàn giám sát, khảo sát của Đoàn đại biểu Quốc hội; ít đại biểu Quốc hội thực hiện chương trình giám sát riêng theo quy định của Luật hoạt động giám sát. Việc huy động chuyên gia, cơ quan chuyên môn nghiệp vụ có liên quan để hỗ trợ cho Đoàn giám sát vẫn còn ít.

- Trong hoạt động chất vấn, chủ yếu tập trung chất vấn trực tiếp tại kỳ họp, công tác chất vấn giữa hai kỳ họp thực hiện không thường xuyên.

- Việc đôn đốc và theo dõi kết quả việc thực hiện các kiến nghị sau giám sát mới chỉ dừng ở việc theo dõi và phản ánh tình hình chung, chưa thực hiện thường xuyên việc xem xét tiến trình giải quyết của các ngành chức năng sau giám sát.

IV. CÔNG TÁC TIẾP CÔNG DÂN, GIÁM SÁT VIỆC GIẢI QUYẾT ĐƠN THƯ KHIẾU NẠI, TỐ CÁO CỦA CÔNG DÂN

Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đảm bảo thực hiện nghiêm túc việc tiếp công dân và giám sát việc giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân theo đúng quy định của Luật hoạt động giám sát của Quốc hội, Nghị quyết số 228/1999/NQ-UBTVQH10 và Nghị quyết số 759/2014/UBTVQH13 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, tổ chức cho các vị đại biểu Quốc hội tiếp công dân định kỳ 03 buổi/tuần tại trụ sở Đoàn. Lịch tiếp công dân của Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố được niêm yết và thông báo công khai để người dân biết và đăng ký gặp đại biểu Quốc hội.

Đối với các vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người hoặc các vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, kéo dài, Thường trực Đoàn đại biểu Quốc hội và một số đại biểu, Tổ đại biểu Quốc hội (đơn vị 3, 7, 9, 10) đã tổ chức nhiều cuộc làm việc với Ủy ban nhân dân Thành phố, Uỷ ban nhân dân các quận, huyện nơi phát sinh khiếu nại, tố cáo và các cơ quan, tổ chức hữu quan để giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân; trong một số trường hợp mời công dân đến dự và trình bày khiếu nại, tố cáo, đối thoại trực tiếp với cơ quan nhà nước có thẩm quyền giải quyết[4].

Đồng thời, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đã triển khai thực hiện tốt Quy định 1374 -QĐ/TU ngày 01 tháng 12 năm 2017 của Ban Thường vụ Thành ủy về quy trình giải quyết thông tin, phản ánh liên quan đến các tập thể, cá nhân suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, vi phạm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

Từ đầu nhiệm kỳ đến ngày 31 tháng 12 năm 2020, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đã tổ chức 185 buổi đại biểu Quốc hội tiếp 766 lượt công dân tại Trụ sở Đoàn. Tổng số đơn nhận được từ các nguồn (tiếp công dân, tiếp xúc cử tri, đơn thư gửi qua bưu điện…) là 4.066 đơn thư. Xử lý cụ thể như sau: đã xử lý 4.066 đơn thư (trong đó, có 2.681 phiếu chuyển, 321 văn bản đôn đốc, 146 văn bản hướng dẫn, 30 văn bản trả lời, lưu 888 đơn thư do trùng lắp, không có chữ ký…). Nhận được 2.426 văn bản phúc đáp từ các cơ quan chức năng.

Trong nhiệm kỳ, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đã rất chú trọng đến công tác rà soát, theo dõi kết quả việc giải quyết các đơn thư khiếu nại, tố cáo. Định kỳ 6 tháng, Đoàn tiến hành rà soát và có văn bản đôn đốc các cơ quan hữu quan xem xét, giải quyết, có văn bản trả lời những đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân còn tồn đọng do Đoàn đại biểu Quốc hội chuyển đến từ đầu nhiệm kỳ. Đồng thời, vào cuối nhiệm kỳ, Đoàn cũng đã tổ chức đợt giám sát chuyên đề về việc thi hành pháp luật về khiếu nại, tố cáo tại các cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn Thành phố giai đoạn từ 01/01/2016 đến 30/6/2020, kết hợp giám sát việc giải quyết các trường hợp khiếu nại, tố cáo cụ thể do Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đã chuyển đến các cơ quan chức năng. Qua đó, góp phần đôn đốc các cơ quan chức năng giải quyết nhiều vụ việc khiếu nại, tố cáo của công dân. Tỷ lệ trả lời của các cơ quan chức năng được nâng cao hơn giai đoạn trước đây, thông tin phản hồi của các cơ quan chức năng hầu hết rõ ràng, thể hiện được trách nhiệm trong việc giải quyết đơn thư, kiến nghị của công dân..

                Mặt tồn tại của công tác này là: chưa tổ chức được nhiều cuộc giám sát các vụ khiếu nại tồn đọng, kéo dài. Một số cơ quan vẫn còn chậm trong quá trình giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị và phản ánh của người dân, do đó phải tiến hành rà soát, đôn đốc nhiều lần. Có những văn bản trả lời nêu thời gian xem xét, giải quyết các vụ việc của công dân rất cụ thể, nhưng trên thực tế thì lại kéo dài mà không thông báo lý do cho công dân cũng như Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố biết. Nội dung một số văn bản trả lời của cơ quan thẩm quyền còn chung chung, hoặc liệt kê trình tự xảy ra vụ việc khiếu nại, tố cáo của công dân mà không đưa ra kết luận và hướng giải quyết dứt điểm. Một số vụ việc giải quyết chưa dứt điểm, kéo dài thời gian giải quyết nên người dân vẫn tiếp tục gửi đơn đến Đoàn đại biểu Quốc hội đề nghị giám sát và chuyển đơn.

V. CÔNG TÁC TIẾP XÚC CỬ TRI

Thực hiện Nghị quyết liên tịch số 525/2012/NQLT/UBTVQH13-ĐCTUBTWMTTQVN ngày 27/09/2012 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội và Đoàn Chủ tịch Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam về việc tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đã phối hợp chặt chẽ với Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các quận, huyện trong tổ chức tiếp xúc cử tri; phối hợp với các cơ quan báo, đài địa phương để thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng về nội dung, thời gian, địa điểm các cuộc tiếp xúc giữa đại biểu Quốc hội với cử tri; thường xuyên theo dõi, đôn đốc, giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri.

Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đã tổ chức 367 cuộc tiếp xúc cử tri, trong đó có 72 cuộc tiếp xúc cử tri ở phường, xã; 07 cuộc tiếp xúc cử tri nơi cư trú, theo giới, ngành và chuyên đề[5]. Một số Tổ đại biểu Quốc hội trước khi tiếp xúc cử tri đã tiến hành làm việc với Uỷ ban nhân dân Thành phố và các sở, ngành hữu quan để giám sát, đôn đốc giải quyết các kiến nghị cụ thể của cử tri tại các lần tiếp xúc trước.

Qua các cuộc tiếp xúc cử tri, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đã ghi nhận 3.961 nhóm kiến nghị cử tri Thành phố gửi đến Quốc hội, Chính phủ, các Bộ, Ngành Trung ương; Uỷ ban nhân dân Thành phố và các sở, ngành. Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đã phản ánh đầy đủ, trung thực ý kiến cử tri đến các cơ quan chức năng, góp phần cùng với các cơ quan Nhà nước giải quyết nhiều kiến nghị của cử tri. Các kiến nghị của cử tri Thành phố được các bộ, ngành, các cấp chính quyền thành phố nghiên cứu, xem xét giải quyết và trả lời bằng văn bản, thể hiện trách nhiệm trong việc giải quyết kiến nghị của cử tri.  

Đến sau kỳ họp thứ 10, đã có 1.368 nhóm kiến nghị của cử tri Thành phố được Uỷ ban Thường vụ Quốc hội ghi nhận và đề nghị Chính phủ, các cơ quan chức năng Trung ương xem xét giải quyết, đồng thời, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đã nhận được 536 văn bản trả lời kiến nghị cử tri của các cơ quan Trung ương. Các kiến nghị của cử tri thuộc thẩm quyền Thành phố cũng được Ủy ban nhân dân Thành phố chỉ đạo các sở, ngành hữu quan, Ủy ban nhân dân các quận huyện xem xét, giải quyết và đã có 383 văn bản báo cáo kết quả giải quyết trước và sau mỗi kỳ họp Quốc hội. Đồng thời, từ những ý kiến, kiến nghị của cử tri, đại biểu Quốc hội có thêm thông tin, tham gia quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước, chọn những vấn đề bức xúc để chất vấn các bộ, ngành tại các kỳ họp Quốc hội.

Tuy có nhiều cố gắng, nhưng trong công tác tiếp xúc cử tri nhiệm kỳ qua vẫn còn có mặt hạn chế: số cuộc tiếp xúc cử tri theo giới, ngành, tiếp xúc cử tri nơi cư trú chưa nhiều; tại các buổi tiếp xúc, cử tri dành phần lớn thời gian trình bày khiếu nại, tố cáo cụ thể các vấn đề liên quan đến công tác quản lý Nhà nước ở địa phương, ít có các ý kiến đóng góp vào các nội dung liên quan đến kỳ họp Quốc hội, đến các dự án luật, các vấn đề thuộc thẩm quyền giải quyết của Quốc hội.

VI. VỀ HOẠT ĐỘNG CỦA ĐOÀN TẠI CÁC KỲ HỌP QUỐC HỘI

Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố tham gia đầy đủ, nghiêm túc các chương trình nghị sự của Quốc hội với tinh thần trách nhiệm cao. Các vị đại biểu Quốc hội trong Đoàn đã tích cực thảo luật tổ, hội trường, tham gia chất vấn với nhiều ý kiến thẳng thắn, tâm huyết đóng góp cho Quốc hội, Chính phủ trong việc xây dựng chủ trương, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội và xây dựng pháp luật. Nhiều ý kiến của đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh đã được Quốc hội xem xét, tiếp thu.

Trong nhiệm kỳ vừa qua, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đã có 871 lượt đại biểu tham gia phát biểu thảo luận về kinh tế - xã hội và xây dựng pháp luật tại tổ và Hội trường. Có 136 lượt đại biểu Quốc hội thực hiện quyền chất vấn bằng văn bản và chất vấn trực tiếp tại Hội trường.

Từ các kết quả giám sát, khảo sát, tiếp xúc cử tri tại địa phương, tại các kỳ họp Quốc hội, Thường trực Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đã chọn lọc và có nhiều văn bản gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, các Bộ ngành hữu quan để kiến nghị việc giải quyết nhiều nội dung cụ thể về kinh tế - xã hội và đều được xem xét trả lời cụ thể.

VII. CÁC HOẠT ĐỘNG KHÁC:

- Tổ chức Đoàn đi thăm và tặng quà các gia đình chính sách nhân dịp Tết nguyên đán và kỷ niệm các ngày lễ lớn của đất nước; thăm, tặng quà, tặng nhà tình thương cho gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, học sinh nghèo vượt khó tại một số địa phương[6].

- Tham dự Phiên Chất vấn và trả lời chất vấn trực tuyến tại các Phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội[7].

- Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đã cử đại biểu tham dự nhiều Hội nghị, Hội thảo do các Ủy ban của Quốc hội tổ chức. Tham gia tích cực vào các hoạt động đối ngoại của của Quốc hội. Trong nhiệm kỳ, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đã tổ chức Đoàn công tác đi nghiên cứu, trao đổi kinh nghiệm hoạt động tại Đức, Đan Mạch, Pháp (từ 08/9 đến 18/9/2019); tiếp nhiều Đoàn khách quốc tế đến thăm và làm việc, góp phần tăng cường quan hệ đối ngoại nghị viện.

- Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố tích cực tổ chức học tập, trao đổi kinh nghiệm với Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, thành bạn đến thăm và làm việc với Đoàn. Qua đó, đã tăng cường mối quan hệ phối hợp với các Đoàn đại biểu Quốc hội các địa phương trong quá trình hoạt động.

VIII. VỀ PHƯƠNG THỨC HOẠT ĐỘNG; CÁC MỐI QUAN HỆ PHỐI HỢP CÔNG TÁC, ĐIỀU KIỆN ĐẢM BẢO CHO HOẠT ĐỘNG CỦA ĐOÀN ĐẠI BIỂU QUỐC HỘI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

1. Về tổ chức và phương thức hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh:

Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đầu nhiệm kỳ khoá XIV có 30 đại biểu. Đoàn có 01 Trưởng Đoàn, 02 Phó trưởng Đoàn chuyên trách. Đến tháng 6/2019, do yêu cầu công tác, 01 đồng chí Phó Trưởng Đoàn chuyên trách chuyển công tác khác. Đến cuối nhiệm kỳ khoá XIV, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố có 30 đại biểu, 01 Trưởng Đoàn, 01 Phó trưởng Đoàn chuyên trách.

Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố hoạt động theo nguyên tắc tập thể, Trưởng Đoàn, Phó Trưởng Đoàn giữ vai trò điều hoà, phối hợp hoạt động giữa các đại biểu Quốc hội trong Đoàn, tổ chức các hoạt động của Đoàn theo quy định của Luật Tổ chức Quốc hội, Quy chế hoạt động của đại biểu Quốc hội và Đoàn đại biểu Quốc hội và Nội quy kỳ họp của Quốc hội. Lãnh đạo Đoàn thực hiện cơ chế làm việc giao ban định kỳ hàng tuần, do Trưởng Đoàn chủ trì để bàn bạc và đề ra phương hướng, chương trình công tác của Đoàn đại biểu Quốc hội; phân công các vị đại biểu Quốc hội tham gia các mặt hoạt động thường xuyên của Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố.

2. Về hoạt động của đại biểu Quốc hội chuyên trách nhiệm kỳ khoá XIV

Trong nhiệm kỳ, Phó Trưởng Đoàn chuyên trách duy trì các hoạt động thường xuyên sau:

- Giữ vai trò điều hoà, phối hợp và làm nòng cốt trong các hoạt động của Đoàn để thực hiện đúng chương trình công tác đã đề ra.   

- Đại diện cho Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố thực hiện việc phối hợp và tham gia các hoạt động của cấp uỷ, chính quyền, đoàn thể tại địa phương; tham dự các buổi làm việc của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng nhân dân và các Uỷ ban của Quốc hội trên địa bàn thành phố; tham dự và phát biểu tham luận tại một số Hội nghị chuyên đề do các cơ quan của Quốc hội, do Thành phố tổ chức.

- Tham dự các hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách để đóng góp vào các nội dung do Ủy ban Thường vụ Quốc hội triệu tập.

- Tham gia chỉ đạo củng cố bộ máy và hoạt động của Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân Thành phố để thực hiện tốt công tác tham mưu, phục vụ Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố.

Với khối lượng công việc lớn, nhưng đại biểu Quốc hội chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đã nỗ lực hoàn thành chức trách, nhiệm vụ theo phân công, thể hiện vai trò nòng cốt và tinh thần trách nhiệm cao trong tổ chức các mặt hoạt động của Đoàn, giữ mối quan hệ hài hòa, gắn bó với Hội đồng dân tộc, các Uỷ ban của Quốc hội, cấp ủy, chính quyền, đoàn thể ở địa phương, góp phần tích cực vào kết quả hoạt động của Đoàn trong nhiệm kỳ khoá XIV.

                3. Về quan hệ phối hợp công tác

3.1- Với Hội đồng dân tộc và các Uỷ ban của Quốc hội, Văn phòng Quốc hội:

Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố giữ mối liên hệ thường xuyên với Hội đồng dân tộc, các Uỷ ban của Quốc hội và Văn phòng Quốc hội. Thực hiện chế độ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tình hình hoạt động của Đoàn và các báo cáo chuyên đề khác theo yêu cầu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đúng quy định. Đại biểu Quốc hội trong Đoàn tham gia tích cực vào các hoạt động của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng dân tộc và các Uỷ ban của Quốc hội khi được phân công.

3.2- Với Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân, Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố, Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các quận, huyện:

 - Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố giữ mối quan hệ chặt chẽ với Thường trực Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân và Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Thành phố, Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc các quận, huyện trong tổ chức các hoạt động giám sát, khảo sát… Các cuộc giám sát của Đoàn đều mời đại diện của Thường trực và các Ban Hội đồng nhân dân, Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố cùng tham dự. Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố cũng thường xuyên làm việc với Uỷ ban nhân dân Thành phố để trao đổi, góp ý về việc thi hành Hiến pháp, pháp luật và việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật ở địa phương, về tình hình kinh tế - xã hội và việc giải quyết kiến nghị của cử tri, khiếu nại, tố cáo của công dân. Đại biểu Quốc hội trong Đoàn tham dự đầy đủ các kỳ họp của Hội đồng nhân dân Thành phố.

- Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố phối hợp tốt với Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân, Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Thành phố, Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc các quận, huyện trong việc lấy ý kiến của các sở, ngành, các quận huyện và cử tri tham gia xây dựng các dự án luật.  

- Phối hợp với Hội đồng nhân dân Thành phố xây dựng và ban hành Quy chế phối hợp công tác giữa Thường trực Hội đồng nhân dân Thành phố và Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố.

- Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố giữ mối liên hệ chặt chẽ, thường xuyên với Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Thành phố và các tổ chức thành viên, với Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc các quận, huyện trong công tác tổ chức tiếp xúc cử tri.  

- Các báo cáo chính thức của Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố về tổng hợp ý kiến xây dựng các dự án luật, về kết quả giám sát, về tổng hợp ý kiến kiến nghị của cử tri  được gửi đến Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân, Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Thành phố để tăng cường thông tin, phối hợp, xem xét, giải quyết trong phạm vi trách nhiệm của từng cơ quan.

Nhìn chung, trong nhiệm kỳ qua, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố không chỉ đóng góp có hiệu quả cho những quyết sách lớn của đất nước tại các kỳ họp Quốc hội, mà còn đóng góp tích cực cho việc xây dựng và phát triển Thành phố Hồ Chí Minh. Các vị đại biểu Quốc hội với tinh thần tích cực và xây dựng đã có nhiều ý kiến góp ý thẳng thắn với các cấp chính quyền Thành phố những giải pháp, biện pháp thực thi; giải quyết những vấn đề liên quan đến quyền lợi chính đáng, hợp pháp của cử tri Thành phố, góp phần giúp cho sự lãnh đạo của Thành ủy, sự chỉ đạo, điều hành của chính quyền Thành phố ngày càng tốt hơn, sát với thực tiễn và ý chí, nguyện vọng của đồng bào cử tri Thành phố. Từ các vấn đề thực tiễn đặt ra trong quá trình quản lý và phát triển Thành phố Hồ Chí Minh, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đã kịp thời có nhiều kiến nghị với Quốc hội, Chính phủ, các Bộ ngành hữu quan tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách pháp luật, góp phần tạo điều kiện cho Thành phố Hồ Chí Minh phát triển nhanh và bền vững. Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đã có đóng góp tích cực trong qua trình cùng với chính quyền Thành phố kiến nghị, đề xuất Chính phủ để trình Quốc hội thông qua Nghị quyết số 54/2017/QH14 ngày 24 tháng 11 năm 2017 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh. Nghị quyết số 131/2020/QH14 ngày 26 tháng 11 năm 2020 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị tại Thành phố Hồ Chí Minh; Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua Nghị quyết số 1111/NQ-UBTVQH14 ngày 09 tháng 12 năm 2020 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã và thành lập Thành phố Thủ Đức thuộc Thành phố Hồ Chí Minh. Việc Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua 03 Nghị quyết này đã tạo cơ sở pháp lý tổ chức chính quyền đô thị Thành phố Hồ Chí Minh phù hợp với đặc điểm, tính chất của một đô thị đặc biệt về kinh tế - xã hội, cơ sở hạ tầng, dân cư, địa giới đơn vị hành chính của Thành phố Hồ Chí Minh, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của Thành phố, đồng thời triển khai thực hiện các quy định đặc thù về phân cấp quản lý, chính sách tài chính để làm cho bộ máy hành chính hoạt động hiệu quả cao hơn, tự chịu trách nhiệm cao hơn.

4. Về bộ máy giúp việc:  

Từ đầu nhiệm kỳ đến hết tháng 02/2019, công tác tham mưu, phục vụ hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố do Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đảm nhiệm. Thực hiện Nghị quyết số 580/2018/NQ-UBTVQH14 ngày 04 tháng 10 năm 2018 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban nhân dân Thành phố đã ban hành Quyết định số 746/QĐ-UBND ngày 01 tháng 3 năm 2019 của Ủy ban nhân dân Thành phố về tổ chức lại Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội, Văn phòng Hội đồng nhân dân Thành phố thành Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân Thành phố. Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân Thành phố hiện có 01 Chánh Văn phòng, 03 Phó Chánh Văn phòng, 03 Phòng chuyên môn: Phòng Công tác Đại biểu Quốc hội, Phòng Công tác Hội đồng nhân dân và Phòng Hành chính – Tổ chức.

Trong hoạt động, Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân Thành phố luôn giữ mối quan hệ phối hợp chặt chẽ với Văn phòng Quốc hội, Văn phòng Thành uỷ, Văn phòng Uỷ ban nhân dân Thành phố, Văn phòng Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố, Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc các quận huyện, sở ngành chức năng của Thành phố. Đồng thời, Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân Thành phố cũng chủ động phối hợp với các Vụ chức năng của Văn phòng Quốc hội trong việc tổ chức các buổi giám sát, khảo sát, hội thảo, hội nghị của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội trên địa bàn Thành phố.

Trong nhiệm kỳ, Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân Thành phố đã có nhiều nỗ lực trong công tác, hoàn thành tốt nhiệm vụ tham mưu, giúp việc cho đại biểu Quốc hội, Đoàn  đại biểu Quốc hội Thành phố. Tuy nhiên, đội ngũ cán bộ công chức Văn phòng còn thiếu so với khối lượng công việc lớn; năng lực, chất lượng tham mưu và kinh nghiệm phục vụ nhìn chung vẫn cần tiếp tục nâng cao hơn nữa mới có thể đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao trong đổi mới hoạt động của cơ quan dân cử.

5. Về các điều kiện đảm bảo khác trong hoạt động của đại biểu Quốc hội và Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố:

Trong nhiệm kỳ, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đảm bảo các chế độ cho đại biểu Quốc hội đúng theo quy định. Kinh phí phục vụ hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố được quản lý, sử dụng chặt chẽ, tiết kiệm, đúng quy định.

 

PHẦN II
ĐÁNH GIÁ CHUNG VÀ KIẾN NGHỊ

 

I. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG CỦA ĐOÀN ĐẠI BIỂU QUỐC HỘI HỒ CHÍ MINH NHIỆM KỲ KHÓA XIV

1. Kết quả hoạt động:

Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố nhiệm kỳ khoá XIV đã có nhiều nỗ lực đổi mới phương thức hoạt động để ngày càng thực hiện tốt hơn, có hiệu quả hơn nhiệm vụ, quyền hạn của mình trong các lĩnh vực xây dựng pháp luật, giám sát, tiếp xúc cử tri, tiếp công dân, giữ mỗi quan hệ công tác và phối hợp với các cơ quan, tổ chức, đơn vị ở địa phương, ở trung ương và các hoạt động tại kỳ họp Quốc hội. Các hoạt động của Đoàn luôn chú trọng vào những vấn đề bức xúc của đời sống kinh tế xã hội mà thực tiễn đất nước, thành phố đặt ra và cử tri đòi hỏi.

Các vị đại biểu Quốc hội và Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố gắn bó, liên hệ chặt chẽ với cử tri; chuyển tải đầy đủ những tâm tư, nguyện vọng của cử tri thành phố đến nghị trường Quốc hội; chủ động nghiên cứu và tích cực tham gia thảo luận tại nghị trường Quốc hội, có nhiều ý kiến đóng góp, hiến kế cho Quốc hội, Chính phủ trong quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, chủ trương, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội và xây dựng pháp luật. Nhiều ý kiến, kiến nghị của Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố được cử tri đồng tình; Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và các Bộ ngành tiếp thu, thể hiện vào nội dung các Luật, Nghị quyết được Quốc hội thông qua; phương hướng, giải pháp về kinh tế xã hội của Chính phủ, trong nội dung các văn bản trả lời chất vấn, phát biểu, giải trình, tiếp thu trực tiếp tại Hội trường của Bộ trưởng các Bộ, ngành chức năng. Qua đó, tạo được không khí sinh hoạt dân chủ, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của cơ quan đân cử.

Cùng với những đổi mới về tổ chức và hoạt động của Quốc hội, phát huy kết quả đạt được của các nhiệm kỳ trước, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh nhiệm kỳ khoá XIV đã tích cực phấn đấu, thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ, quyền hạn của mình theo quy định pháp luật, góp phần vào những kết quả đạt được chung của Quốc hội. Nhìn lại cả nhiệm kỳ khoá XIV, Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đã khẳng định được vị trí, vai trò của một Đoàn đại biểu Quốc hội có số lượng đại biểu Quốc hội đông nhất cả nước, có nhiều đóng góp tích cực vào hoạt động của Quốc hội và quá trình phát triển của Thành phố Hồ Chí Minh.

Đạt được những kết quả cơ bản đó, bên cạnh nỗ lực của Đoàn đại biểu Quốc hội và các đại biểu Quốc hội, là nhờ sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện của Đảng đoàn Quốc hội, Uỷ ban thường vụ Quốc hội, của Ban Thường vụ Thành ủy; có sự phối hợp chặt chẽ của Hội đồng dân tộc và các cơ quan của Quốc hội, Hội đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân, Uỷ ban mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp, các ban, ngành, đoàn thể, sự giúp đỡ và tạo điều kiện của các cơ quan, địa phương nơi đại biểu công tác, cư trú, đặc biệt là sự tín nhiệm, động viên, giúp đỡ của cử tri Thành phố để từng đại biểu và Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố thực hiện tốt nhiệm vụ.

2. Tồn tại:

Bên cạnh những kết quả đạt được, trong nhiệm kỳ vừa qua, hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố còn có những tồn tại, hạn chế nhất định thể hiện trên các mặt công tác cụ thể đã nêu ở Phần 1 của Báo cáo.

Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế là:

2.1- Nhiệm vụ và quyền hạn của đại biểu Quốc hội được quy định rất nhiều, rất lớn trên tất cả các lĩnh vực lập pháp, giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước; tham gia giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân, giữ mối liên hệ thường xuyên với cử tri... Tuy nhiên, do hầu hết đại biểu là kiêm nhiệm nên việc thực hiện vai trò đại biểu còn gặp khó khăn về bố trí thời gian để thực hiện nhiệm vụ đại biểu.

2.2- Số lượng các dự án luật gửi xin ý kiến ngày càng nhiều nhưng việc gửi tài liệu còn chậm (một số dự án luật gần sát ngày khai mạc kỳ họp mới gửi đến đại biểu). Các dự án luật Quốc hội xem xét cho ý kiến lần đầu ít được gửi về địa phương để lấy ý kiến trước mỗi kỳ họp Quốc hội. Nhiều tài liệu quan trọng về kinh tế-xã hội và ngân sách phải đến khai mạc kỳ họp mới gửi đến đại biểu, gây quá tải và ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ đại biểu và chất lượng xem xét, quyết định các nội dung có liên quan. Pháp luật hiện hành chưa quy định các biện pháp chế tài cụ thể đối với các cơ quan hữu quan trong trường hợp chậm hoặc không giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân; giải quyết kiến nghị sau giám sát trong hoạt động giám sát của đại biểu Quốc hội và Đoàn đại biểu Quốc hội.

2.4- Việc huy động chuyên gia, cơ quan chuyên môn nghiệp vụ có liên quan để giúp thông tin cho Đoàn giám sát còn ít. Kinh phí dành cho hoạt động của đại biểu Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội từng bước được tăng cường, song nhìn chung chưa đáp ứng được yêu cầu tốt nhất để đại biểu Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội huy động các chuyên gia, nhà khoa học, các cơ quan chuyên môn nghiệp vụ có liên quan để giúp thông tin, tham mưu cho hoạt động của đại biểu Quốc hội và Đoàn đại biểu Quốc hội, do đó hầu hết các đại biểu Quốc hội không sử dụng kinh phí này.

2.5. Tuy có nhiều cố gắng, nhưng nhân sự phục vụ Đoàn đại biểu Quốc hội  còn thiếu so với khối lượng công việc lớn; năng lực, chất lượng tham mưu và kinh nghiệm phục vụ nhìn chung vẫn cần phải tiếp tục nâng cao hơn nữa mới có thể đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao trong đổi mới hoạt động của cơ quan dân cử.

II. NHỮNG KIẾN NGHỊ

1. Về nội dung hoạt động:

Trong phạm vi tổng kết nhiệm kỳ khoá XIV của Quốc hội, liên quan đến thẩm quyền và nội dung hoạt động của đại biểu Quốc hội và Đoàn đại biểu Quốc hội, xin kiến nghị:

1.1- Về xây dựng pháp luật

- Các dự án luật cần được gửi sớm về địa phương để lấy ý kiến đóng góp. Đối với các dự án luật Quốc hội cho ý kiến lần đầu, cần tạo điều kiện để đại biểu Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội tiếp cận sớm với dự thảo và các tài liệu tham khảo liên quan đến dự án luật, từ đó mới có thể huy động các cơ quan, tổ chức, nhà khoa học ở địa phương tham gia đóng góp ý kiến một cách sâu rộng, thiết thực và nâng cao hiệu quả, chất lượng ý kiến đóng góp.

- Kiến nghị Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội có hướng dẫn cụ thể hơn về cơ chế cũng như sửa đổi các quy định liên quan, tạo điều kiện để đại biểu Quốc hội chủ động đề xuất sáng kiến pháp luật cũng như tham gia vào việc soạn thảo dự án luật.

- Uỷ ban Thường vụ Quốc hội thực hiện đúng và kịp thời chức năng giải thích Hiến pháp và pháp luật, vì thực tế vẫn có nhiều nội dung pháp luật quy định chưa rõ nhưng chưa được Uỷ ban Thường vụ Quốc hội giải thích.

- Trong việc chuẩn bị Nghị quyết về chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội, cần chú ý đảm bảo tính khả thi. Khi xây dựng chương trình, cơ quan soạn thảo cần giải trình cụ thể các nội dung về sự cần thiết, cơ sở lý luận và thực tiễn của việc xây dựng dự án luật, tính khoa học trong việc xây dựng thứ tự ưu tiên, đánh giá cụ thể tác động và các điều kiện vật chất để đảm bảo xây dựng đúng tiến độ... để đại biểu Quốc hội có cơ sở xem xét, quyết định.

1.2- Trong việc quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước

Đẩy mạnh việc cung cấp thông tin kịp thời, chính xác và đầy đủ (kể cả các ý kiến phản biện của các nhà khoa học) cho đại biểu Quốc hội để việc tham gia quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước đạt hiệu quả cao. Nghiên cứu xây dựng quy chế về cung cấp thông tin để Quốc hội quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước một cách tốt nhất.

1.3- Trong lĩnh vực giám sát

- Tiếp tục cải tiến phương thức tổ chức hoạt động giám sát, đẩy mạnh các hình thức giám sát trực tiếp tại cơ sở. Nâng cao chất lượng của hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn, đặc biệt là việc chất vấn giữa hai kỳ họp. Đây là yêu cầu bức xúc nhằm tăng cường hiệu lực giám sát của Quốc hội, đại biểu Quốc hội. Nâng cao chất lượng các kiến nghị sau giám sát và thực hiện giám sát lại vấn đề đã kiến nghị của các cuộc giám sát trước. Quy định cụ thể hơn nữa về chế tài đối với các cơ quan, cá nhân chịu sự giám sát chậm hoặc không giải quyết các kiến nghị của các Đoàn giám sát của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội. Quy định rõ thời hạn các cơ quan, đơn vị được giám sát phải trả lời các kiến nghị giám sát của Ủy ban thường vụ Quốc hội, Hội đồng dân tộc và các Ủy ban, các Đoàn đại biểu và các đại biểu Quốc hội.

- Việc trả lời các kiến nghị, khiếu nại của cử tri cần phải được đảm bảo về thời gian theo luật định và đảm bảo về nội dung tránh trả lời chung chung, không giải quyết đúng yêu cầu của cử tri gây khiếu nại nhiều lần, nhiều cơ quan và kéo dài.

- Xây dựng quy chế phối hợp hoạt động giữa Hội đồng dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội, giữa các cơ quan của Quốc hội với Hội đồng nhân dân, Đoàn đại biểu Quốc hội để góp phần thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của từng cơ quan theo quy định của pháp luật; khắc phục việc chồng chéo trong giám sát. 

- Tăng cường việc huy động chuyên gia vào công tác giám sát của Quốc hội. Đồng thời, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội có văn bản hướng dẫn rõ hơn về cơ chế và quy định về thẩm quyền, chi phí cho chuyên gia.

1.4- Về tiếp xúc cử tri

- Quy định cơ chế phối hợp và xác định rõ trách nhiệm cụ thể của các cơ quan hữu quan trong việc tổ chức để đại biểu Quốc hội tiếp xúc cử tri và nghiên cứu, giải quyết các kiến nghị của cử tri. Bổ sung quy định rõ trách nhiệm, quyền hạn và cơ chế phối hợp của Đoàn đại biểu Quốc hội, Thường trực Hội đồng nhân dân và Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp tỉnh trong giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri thuộc thẩm quyền của chính quyền địa phương. Xác lập cơ chế giám sát việc giải quyết kiến nghị cử tri cụ thể, rõ ràng hơn; có chế tài đối với cơ quan chức năng không trả lời, trả lời chậm các ý kiến, kiến nghị của cử tri.  Ví dụ: cơ quan có trách nhiệm cử đại diện tham dự tiếp xúc cử tri mà không tham dự thì chịu trách nhiệm như thế nào? Hứa giải quyết kiến nghị cử tri nhưng không giải quyết thì xử lý ra sao?

- Bên cạnh việc tập hợp kết quả giải quyết kiến nghị cử tri gửi cho đại biểu Quốc hội và Đoàn đại biểu Quốc hội để thông báo cho cử tri, cần nghiên cứu tạo thêm các kênh để thông tin đến cử tri nhanh hơn. Ví dụ : quy định  đăng tải kiến nghị cử tri và kết quả giải quyết kiến nghị cử tri trên phương tiện thông tin đại chúng, trên website của Quốc hội và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố, quận, huyện, niêm yết công khai tại trụ sở Ủy ban nhân dân phường, xã…để đông đảo cử tri có thể truy cập, theo dõi (trừ một số nội dung thuộc về tài liệu nội bộ bí mật quốc gia).

- Các cuộc tiếp xúc cử tri một mặt phải đảm bảo thông báo công khai cho rộng rãi cử tri biết như quy định của Nghị quyết liên tịch, mặt khác phải đảm bảo yêu cầu an ninh, trật tự tại buổi tiếp xúc. Do đó, cần hướng dẫn rõ về nội quy của hội nghị tiếp xúc, quyền và trách nhiệm cụ thể của chủ tọa và những người tham gia tiếp xúc, thời lượng phát biểu, quy định rõ việc cử tri chỉ phát biểu những ý kiến trọng tâm, có chất lượng liên quan chương trình nghị sự của kỳ họp Quốc hội; những nguyện vọng bức xúc của cử tri thuộc thẩm quyền giải quyết của Quốc hội, Chính phủ và các Bộ Ngành. Nếu cử tri có vấn đề khiếu nại, tố cáo, thì cơ quan chủ trì buổi tiếp xúc phải hướng dẫn cử tri liên hệ với cơ quan có thẩm quyền để nghiên cứu, giải quyết theo quy định của pháp luật.

1.5- Về tiếp công dân, giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân

- Tập trung chỉ đạo các cơ quan chức năng từ Trung ương đến địa phương từng bước nâng cao hiệu quả quản lý hành chính, khắc phục những tồn tại, yếu kém trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân để giải quyết căn bản các khiếu nại tố cáo đông người, vượt cấp, kéo dài. Tập trung tổ chức thực hiện các quyết định giải quyết tranh chấp, khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật một cách kiên quyết, triệt để nhằm đảm bảo quyền lợi và lợi ích hợp pháp của công dân, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước của chính quyền.

- Xây dựng cơ chế khen thưởng đối với những trường hợp có thành tích trong giải quyết khiếu nại, tố cáo, những công dân có đóng góp đấu tranh, phát hiện, xử lý các vi phạm pháp luật, tiêu cực, tham nhũng. Đồng thời, ban hành chế tài xử lý nghiêm các trường hợp lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo; tố cáo sai sự thật gây tổn hại uy tín, danh dự của cán bộ, công chức.

- Cần có biện pháp chế tài phù hợp đối với những cơ quan có thẩm quyền vi phạm thời hạn giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân theo phiếu chuyển của Đoàn đại biểu Quốc hội.

- Uỷ ban Thường vụ Quốc hội chỉ đạo rà soát tổng kết tình hình thực hiện Nghị quyết số 228/1999/NQ-UBTVQH10 về việc đại biểu Quốc hội tiếp công dân, tiếp nhận, chuyển đơn, đôn đốc, theo dõi việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân và Nghị quyết số 759/2014/UBTVQH13 quy định chi tiết về hoạt động tiếp công dân của các cơ quan Quốc hội, đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp để có sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với tình hình thực tế.

2. Về tổ chức và hoạt động của đại biểu Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội:

2.1- Về tổ chức và hoạt động

- Thực tiễn nhiệm kỳ qua cho thấy việc tăng thêm số lượng cần thiết đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách ở các Ủy ban của Quốc hội và các Đoàn đại biểu Quốc hội ở địa phương là chủ trương đúng đắn. Giải quyết tốt mối quan hệ giữa tiêu chuẩn và cơ cấu đại biểu để thực sự lựa chọn được những người đủ đức, tài, có năng lực làm đại diện cho cử tri tham gia Quốc hội, nhất là trong quy hoạch, cơ cấu đại biểu Quốc hội chuyên trách.

2.2- Về các điều kiện đảm bảo 

- Tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động Quốc hội; cải tiến mạnh mẽ việc cung cấp thông tin cho đại biểu Quốc hội, các kênh thông tin phải đa dạng, phản ảnh đầy đủ cơ sở khoa học và thực tiễn. Tài liệu liên quan đến các nội dung của kỳ họp cũng cần gửi sớm hơn để đại biểu Quốc hội có đủ quỹ thời gian nghiên cứu.

- Tăng cường các điều kiện đảm bảo cho đại biểu Quốc hội, nhất là đối với đại biểu Quốc hội chuyên trách. Sớm sửa đổi Nghị quyết số 524/2012/UBTVQH13 ngày 20 ngày 9 năm 2012 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội về một số chế độ chi tiêu đảm bảo hoạt động Quốc hội vì các chế độ, định mức trong Nghị quyết này được ban hành đã lâu, nhiều định mức còn ở mức thấp, không đảm bảo điều kiện tốt nhất trong quá trình triển khai phục vụ các hoạt động của đại biểu Quốc hội và Đoàn đại biểu Quốc hội. Có cơ chế tài chính thỏa đáng trong việc thuê, hợp đồng, khoán việc đối với chuyên gia giỏi trong các lĩnh vực nhằm trợ giúp hoạt động cho đại biểu.  Tăng cường hơn nữa nguồn nhân lực và các điều kiện đảm bảo cho hoạt động của các Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội.