I. VỀ HOẠT ĐỘNG CỦA QUỐC HỘI

1- Cử tri đánh giá cao chương trình làm việc của Quốc hội tại kỳ họp thứ 8 với nhiều nội dung quan trọng: thông qua và cho ý kiến nhiều dự án luật (Bộ luật Lao động (sửa đổi), Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức;); xem xét, đánh giá tình hình kinh tế - xã hội;… Cử tri đề nghị các vị đại biểu Quốc hội cần phát huy tối đa trách nhiệm của mình để hoàn thành chương trình kỳ họp.

2- Cử tri đề nghị Quốc hội nâng cao chất lượng xây dựng pháp luật đảm bảo đúng tiến độ đã đề ra. Cần tổ chức lấy ý kiến sâu rộng đối với các đối tượng chịu sự tác động của văn bản. Đảm bảo thời gian lấy ý kiến phù hợp để tránh tình trạng góp ý mang tính hình thức.

3- Cử tri lo lắng phản ánh nhiều sai phạm liên quan đến công tác quản lý, điều hành của các Bộ, ngành trong thời gian qua, như việc gian lận thi cử liên quan đến Bộ Giáo dục và Đào tạo, việc thuốc ung thư giả liên quan đến Bộ Y tế, công tác quản lý đất đai liên quan Bộ Tài nguyên và Môi trường,…Cử tri đề nghị Quốc hội tăng cường công tác giám sát các hoạt động của Chính phủ và các Bộ ngành Trung ương, xem xét xử lý nghiêm đối với cá nhân, tổ chức có hành vi vi phạm.

4- Cử tri quan tâm nhiều đến các quy định mới trong dự thảo Bộ Luật lao động (sửa đổi) nhất là quy định về việc mở rộng khung giờ làm thêm, tăng tuổi nghỉ hưu,…Nhiều cử tri đề nghị cần có sự phân biệt độ tuổi nghỉ hưu giữa các ngành nghề. Bên cạnh đó cũng nên cho người lao động có quyền được lựa chọn độ tuổi nghỉ hưu đề nghị cần xem xét kỹ việc tăng tuổi nghỉ hưu ở một số ngành nghề đặc biệt, mà tiêu biểu như bác sĩ, làm sao để tận dụng trí tuệ, tài năng của nhân tài.

5- Cử tri đề nghị Đảng, Nhà nước cần tiếp tục kiên quyết, kiên trì thực hiện các biện pháp phù hợp trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển đảo, kịp thời thông tin đến nhân dân; tăng cường tiềm lực quốc phòng nhằm đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc.

            II. VỀ KINH TẾ

1- Cử tri đánh giá cao kết quả kinh tế - xã hội đạt được trong 9 tháng đầu năm 2019. Cử tri đề nghị Chính phủ tiếp tục có các chính sách điều hành hiệu quả để đảm bảo phát triển kinh tế bền vững, bình ổn giá cả thị trường; kiểm soát chặt chẽ vấn đề nợ công.

2- Cử tri đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ ngành Trung ương cần tăng cường công tác quản lý hoạt động kinh doanh bất động sản; quản lý chặt chẽ diện tích đất nông nghiệp, hiện nay tại các tỉnh, thành do việc đô thị hóa quá nhanh dẫn đến việc chuyển đổi từ đất nông nghiệp sang đất thổ cư rất nhiều, ảnh hưởng đến an ninh lương thực.

3- Cử tri đề nghị các cơ quan chức năng cần giám sát chặt chẽ việc nhập khẩu phế liệu của các doanh nghiệp, có những biện pháp pháp lý kịp thời ngăn chặn tình trạng nhập khẩu phế liệu độc hại, chất thải, rác thải vào Việt Nam.

4- Cử tri đồng tình việc Chính phủ hủy buổi đấu thầu dự án cao tốc Bắc - Nam vào ngày 24/9/2019 do chưa đảm bảo được lợi ích quốc gia. Cử tri tiếp tục đề nghị cần đảm bảo chặt chẽ trong việc mời thầu xây dựng dự án tuyến đường cao tốc Bắc – Nam và các công trình giao thông trọng điểm quốc gia, không để xảy ra tình trạng nhà thầu không đủ năng lực trúng thầu, hạn chế tình trạng trễ tiến độ thi công và đội kinh phí

5- Cử tri phản ánh nhiều bất cập liên quan đến việc thực hiện Thông tư 02/2016/TT-BXD ngày 15/02/2016 của Bộ Xây dựng về Ban hành quy chế quản lý, sử dụng nhà chung cư như việc xác định, quản lý phần sở hữu chung, sở hữu riêng, chỗ để xe; việc tổ chức hội nghị nhà chung cư; việc bầu và thủ tục công nhận và hoạt động của Ban quản trị chung cư,… Cử tri đề nghị Bộ Xây dựng cần nghiên cứu rà soát sớm sửa đổi những bất cập tại Thông tư 02 nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý và sử dụng nhà chung cư. Có cử tri đề nghị đối với những chung cư mà cư dân mong muốn chủ đầu tư tiếp tục quản lý chung cư thì vẫn duy trì hoạt động (do chủ đầu tư quản lý tốt), còn lại những chung cư nào cư dân có nhu cầu bầu Ban quản trị thì sẽ áp dụng quy định tại Thông tư 02 để thực hiện.

6- Cử tri kiến nghị Quốc hội, Chính phủ xem xét nghiên cứu có chính sách phát triển du lịch biển một cách phù hợp, hiện nay các bờ biển tại nhiều địa phương xây dựng khách sạn, khu nghỉ dưỡng che chắn hết tầm nhìn bãi biển.

7- Cử tri tiếp tục phản ánh tình trạng ô nhiễm môi trường, nhất là ở các thành phố lớn, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khoẻ người dân. Cử tri đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan chức năng, chính quyền các cấp đề cao trách nhiệm trong quản lý và nâng cao trách nhiệm của các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh và người dân trong bảo vệ môi trường, thường xuyên thanh tra, kiểm tra xử lý nghiêm các hành vi vi phạm; tăng cường đầu tư cho công tác bảo vệ môi trường, phòng chống biến đổi khí hậu; sớm triển khai dự án chống sạt  lở tại một số tỉnh đồng bằng sông Cửu Long.

5- Về lĩnh vực thuế bảo vệ môi trường:

- Kiến nghị Quốc hội sớm xem xét tổng kết đánh giá việc thực hiện Luật Thuế bảo vệ môi trường để sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với tình hình thực tiễn hiện nay nhằm đảm bảo chính sách thuế bảo vệ môi trường là một công cụ kinh tế quan trọng góp phần hạn chế việc sản xuất và sử dụng hàng hóa gây ô nhiễm môi trường, khuyến khích việc sản xuất, sử dụng hàng hóa thân thiện với môi trường, hướng tới phát triển bền vững.

- Theo Quyết định số 732/QĐ-TTg ngày 17/5/2011 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2011-2020, trong đó có nội dung tập trung cải cách chính sách thuế bảo vệ môi trường là: “... tiếp tục nghiên cứu, bố sung đổi tượng thu, điều chỉnh mức điều tiết nhằm góp phần hạn chế sử dụng những hàng hóa gây tác động xấu đến môi trường sinh thái”. Do đó kiến nghị Chính phủ nghiên cứu bổ sung các hàng hoá gây tác động xấu đến môi trường sinh thái vào đối tượng chịu thuế bảo vệ môi trường.

Đối với mặt hàng không khuyến khích nhập khẩu đề nghị tăng thuế bảo vệ môi trường hoặc quy định nhập khẩu có điều kiện để cơ quan quản lý chuyên ngành kiểm tra, cấp phép. Đối với các mặt hàng thuộc nhóm đối tượng chịu thuế bảo vệ môi trường, đề nghị xem xét giữ ổn định khung biểu thuế để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.

- Kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành liên quan cần có bộ tiêu chí, tiêu chuẩn, chỉ số đo lường cụ thể về ô nhiễm môi trường, có văn bản hướng dẫn rõ ràng và các biện pháp chế tài nghiêm khắc để điều chỉnh các hành vi tác động tiêu cực đến môi trường, xử lý nghiêm những vi phạm pháp luật liên quan đến môi trường.

- Kiến nghị đối với Bộ Tài Chính: hiện nay, các mặt hàng chịu thuế bảo vệ môi trường chưa được cụ thể hoá theo từng mã HS, nên cơ quan hải quan gặp khó khăn trong kiểm tra xác định và dễ xảy ra tranh luận giữa cơ quan hải quan và doanh nghiệp. Kiến nghị Bộ Tài Chính tham mưu cho Chính phủ và Uỷ ban thường vụ Quốc hội để ban hành Biểu thuế bảo vệ môi trường, trong đó cụ thể hoá tên hàng và mã HS của mặt hàng chịu thuế theo Danh mục hàng hoá xuất nhập khẩu Việt Nam để thực hiện thống nhất.

- Kiến nghị Tổng cục Hải quan và Cục Công nghệ thông tin: hệ thống VNACCS (đăng ký thủ tục hải quan) hiện nay chưa có chức năng cảnh báo đối với các mặt hàng chịu thuế bảo vệ môi trường nên dễ phát sinh sai sót trong quá trình kiểm tra, phát hiện tại khâu đăng ký tờ khai. Để giải quyết vấn đề này, kiến nghị Cục Công nghệ thông tin và Thống kê hải quan (Tổng cục Hải quan) bổ sung chức năng cảnh báo trên hệ thống VNACCS đối với các mặt hàng chịu thuế bảo vệ môi trường.

            6. Về công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất tại các dự án:

6.1- Đối với Quốc hội:

- Về trình tự, thủ tục bồi thường, hỗ trợ, tái định cư:

- Điều chỉnh, bổ sung quy định tại Điều 195 Luật đất đai 2013 theo hướng trình tự, thủ tục về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phải là một nội dung thủ tục hành chính về đất đai; điều chỉnh, bổ sung Điều 69 Luật đất đai 2013 theo hướng giao Chính phủ hướng dẫn, quy định chi tiết để áp dụng thống nhất giữa các địa phương.

- Điều chỉnh, bổ sung quy định phê duyệt giá đất cụ thể tính bồi thường phải cùng một ngày hoặc cùng thời điểm với quyết định thu hồi đất tại Điều 69 và Điều 74 Luật Đất đai 2013 theo hướng: Cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải ban hành quyết định thu hồi đất, quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của từng người bị ảnh hưởng thu hồi đất chậm nhất không quá 30 ngày kể từ ngày có quyết định phê duyệt hệ số điều chỉnh giá đất cụ thể tính bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án.

- Đề nghị xem xét lại quy định về việc Tòa án ban hành Quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời đối với Quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất để thực hiện dự án theo Điều 61, 62 Luật Đất đai 2013 nhưng chậm đưa ra xét xử.

+ Phương án 1: Theo quy định tại Điều 69 Luật tố tụng hành chính 2015 thì việc tạm đình chỉ thi hành quyết định hành chính được áp dụng khi có căn cứ cho rằng việc thi hành quyết định đó dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, không thể khắc phục. Do đó có thể xác định Quyết định thu hồi đất, Quyết định cưỡng chế thu hồi đất không phải là đối tượng áp dụng biện pháp tạm định chỉ việc thi hành quyết định hành chính tại khoản 1 Điều 68 Luật tố tụng hành chính 2015 vì các lý do sau:

Việc thu hồi đất và bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để thực hiện dự án theo Điều 61, 62 Luật Đất đai 2013 phải tuân thủ trình tự thủ tục rất chặt chẽ chi tiết và đảm bảo dân chủ, công khai, minh bạch, công bằng và khách quan theo quy định của pháp luật đất đai 2013. Theo quy định tại Khoản 7 Điều 170 Luật đất đai 2013 thì người sử dụng đất có nghĩa vụ “7. Giao lại đất khi Nhà nước có quyết định thu hồi đất” và Điểm d, Khoản 3 Điều 69 Luật đất đai 2013 “Trường hợp người có đất thu hồi đã được vận động, thuyết phục nhưng không chấp hành việc bàn giao đất cho tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường giải phóng mặt bằng thì Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp huyện ban hành quyết định cưỡng chế thu hồi đất và tổ chức thục hiện cưỡng chế theo quy định tại Điều 71 của Luật này”. Như vậy, Luật đất đai 2013 đã quy định rất rõ việc người có đất thu hồi phải chấp hành quyết định thu hồi đất, có quyền khiếu nại quyết định thu hồi đất, trong khi chưa có quyết định giải quyết khiếu nại thì vẫn phải tiếp tục thực hiện quyết định thu đất, quyết định cưỡng chế thu hồi đất (Khoản 4 Điều 67, Khoản 3 Điều 69, Điều 71 và Khoản 7 Điều 170 Luật Đất đai 2013, Điều 17 Nghị định 43/2014/NĐ-CP).

Theo quy định tại Điều 53 Luật Đất đai 2013 thì việc giao đất để thực hiện dự án theo Điều 61, 62 Luật Đất đai 2013 chỉ được giải quyết sau khi thực hiện xong việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định của pháp luật.

- Về chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi cải tạo, xây dựng mới chung cư hư hỏng nặng, nguy hiểm (cấp D).

Hiện nay, chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đã được tiếp cận theo cơ chế thị trường. Theo Luật nhà ở năm 2014 và Nghị định số 99/2015/NĐ-CP ngày 20 tháng 10 năm 2015 của Chính phủ về quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Nhà ở, đã quy định việc sử dụng nhà ở xã hội hoặc mua nhà ở thương mại để phục vụ tái định cư. Tuy nhiên, chưa có quy định cơ quan, đơn vị lập, thẩm định và phê duyệt phương án nhận chuyển nhượng nền đất để phục vụ tái định cư.

Để công tác chuẩn bị nguồn nhà ở, đất ở phục vụ tái định cư được chủ động, đáp ứng tình hình thực tế chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, Sở Xây dựng đã báo cáo, kiến nghị Bộ Xây dựng tại Công văn số 10320/BC-SXD-PTN&TTBĐS ngày 29 tháng 8 năm 2018. Uỷ ban nhân dân thành phố kiến nghị: Những trường hợp hộ gia đình, cá nhân sống trong các chung cư hư hỏng nặng, nguy hiểm (cấp D) nhưng hết thời hạn để các hộ gia đình, cá nhân là chủ sở hữu chung cư lựa chọn nhà đầu tư và quyết định phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, khi Nhà nước tổ chức thực hiện, kiến nghị quy định rõ phương thức thực hiện là giải quyết bố trí nhà ở tái định cư tại chỗ sau khi xây dựng lại chung cư (không thực hiện phương thức bồi thường vì sẽ kéo dài thời gian, thậm chí không thực hiện được), để rút ngắn thời gian và thực hiện được công tác di dời.

6.2- Đối với Chính phủ:

- Đề nghị Chính phủ có nghị quyết về cơ chế, quy trình “đặc thù” để rút ngắn thời gian thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và bàn giao mặt bằng các dự án có thu hồi đất trên địa bàn thành phố (Công văn số 1345/UBND-ĐT ngày 11 tháng 4 năm 2019), cụ thể:

+ Thành phố Hồ Chí Minh được ban hành hệ số điều chỉnh giá đất tính bồi thường, hỗ trợ, tái định cư hàng năm để làm cơ sở lấy ý kiến người dân về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và ban hành quyết định thu hồi đất, quyết định bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho những người dân đồng thuận theo quy định Khoản 2, Điều 67 Luật đất đai 2013. Thành phố Hồ Chí Minh vẫn khảo sát, điều tra về giá đất cụ thể tại thời điểm thu hồi đất để tính bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho những trường hợp chưa đồng thuận theo quy định tại Khoản 2 Điều 74 Luật Đất đai 2013.

+ Thành phố Hồ Chí Minh căn cứ vào giá đất nông nghiệp trong Bảng giá đất đã ban hành để xây dựng hệ số điều chỉnh giá đất nông nghiệp hàng năm tính bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo Khoản 1 nêu trên.

+ Thành phố Hồ Chí Minh được ban hành Quy chế phối hợp thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để áp dụng cho các cơ quan, tổ chức nhà nước thực hiện công khai, minh bạch.

- Về công tác chuẩn bị về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thực hiện các dự án có thu hồi đất: Bổ sung quy định phải bố trí vốn chuẩn bị đầu tư để đơn vị được giao chủ đầu tư dự án có thu hồi đất phối hợp với tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và địa phương nơi thu hồi đất thực hiện hoặc thuê tư vấn để điều tra xã hội học, khảo sát giá đất tính bồi thường, chuẩn bị dự án tái định cư và chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án ngay khi có ý định, chủ trương đầu tư các dự án đầu tư xây dựng có thu hồi đất.

+ Theo Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 25 tháng 10 năm 2017 của Ban Chấp hành Trung ương khóa 12 đã xác định: “Chuyển các Trung tâm phát triển quỹ đất về trực thuộc Uỷ ban nhân dân cấp huyện quản lý, do đó đề nghị điều chỉnh bổ sung điểm a khoản 2 Điều 5 Nghị định 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ về việc thành lập Trung tâm phát triển quỹ đất một cấp trên cơ sở hợp nhất Trung tâm Phát triển quỹ đất thành phố và Trung tâm Phát triển quỹ đất quận – huyện theo hướng thành lập Trung tâm Phát triển quỹ đất quận - huyện do Ủy ban nhân dân quận - huyện quản lý (để Thành phố có căn cứ chuyển Ban bồi thường, giải phóng mặt bằng quận – huyện thành Trung tâm Phát triển quỹ đất quận – huyện do Ủy ban nhân dân quận – huyện quản lý).

- Về chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi cải tạo, xây dựng mới chung cư hư hỏng nặng, nguy hiểm (cấp D):

+ Cho phép Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh khi thực hiện Điều 28, Nghị định số 99/2015/NĐ-CP ngày 20 tháng 10 năm 2015 theo hướng được phép phân công, ủy quyền cho Ủy ban nhân dân các quận, huyện tổ chức thẩm định và phê duyệt phương án mua căn hộ và nhận chuyển nhượng nền đất phục vụ tái định cư.

+ Hướng dẫn, sớm ban hành bộ thủ tục và quy trình để thực hiện việc lựa chọn chủ đầu tư các dự án nhà ở xã hội có sử dụng đất do Nhà nước trực tiếp quản lý.

6.3- Đối với Bộ Kế hoạch và Đầu tư:

Kiến nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn về nội dung và trình tự thực hiện lập, thẩm định, phê duyệt và tổ chức thực hiện Dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư không có cấu phần xây dựng có thu hồi đất bằng nguồn vốn ngân sách hoặc tạm ứng vốn từ Quỹ phát triển quỹ đất của thành phố để tạo quỹ đất sạch thực hiện đấu thầu dự án đầu tư có sử dụng đất (kể cả dự án thực hiện theo phương thức hợp tác công tư) hoặc đấu giá quyền sử dụng đất dự án có sử dụng đất và hướng dẫn xử lý đối với các Dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đã phê duyệt trước khi Luật Đầu tư công có hiệu lực trên địa bàn thành phố.

6.4- Đối với Bộ Tư pháp:

Đối với dự án vay vốn nước ngoài mà Việt Nam có cam kết về Khung chính sách sẽ thực hiện theo quy định tại Khoản 2 Điều 87 của Luật Đất đai 2013, việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được thực hiện theo các cam kết quốc tế tại khung chính sách. Tuy nhiên, thẩm quyền phê duyệt Khung chính sách theo quy định Khoản 2 Điều 87 Luật Đất đai 2013 chưa được quy định cụ thể.

Trước đây, đối với dự án sử dụng nguồn vốn ODA tại Khoản 2 Điều 1 Nghị định số 197/2004/NĐ-CP ngày 03 tháng 12 năm 2004 của Chính phủ về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất có quy định:

“Đối với các dự án sử dụng nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA), nếu việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư theo yêu cầu của nhà tài trợ khác với quy định tại Nghị định này thì trước khi ký kết Điều ước quốc tế, cơ quan chủ quản dự án đầu tư phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.

Trường hợp Điều ước quốc tế mà Việt Nam đã ký kết hoặc gia nhập có quy định khác với quy định tại Nghị định này thì áp dụng theo quy định của Điều ước quốc tế đó.”.

Hiện nay, theo Nghị định số 16/2016/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý và sử dụng vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài thì nhiệm vụ, quyền hạn của Bộ Tư pháp được quy định tại Khoản 5 Điều 61 là: “Tham gia ý kiến về các vấn đề pháp lý đối với dự thảo khung chính sách tái định cư trước khi trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.”.

Theo quy định trên, thì về nguyên tắc việc phê duyệt Khung chính sách có cam kết thực hiện theo điều ước quốc tế sẽ thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ theo 01 trong 02 phương án: i) Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì với các Bộ ngành liên quan thẩm tra Khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trước khi trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt như quy định tại Khoản 1 Điều 87 Luật Đất đai 2013 hoặc ii) Bộ Tư pháp có ý kiến trước khi trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo Khoản 5 Điều 61 Nghị định số 16/2016/NĐ-CP.

Kiến nghị Bộ Tư pháp chủ trì nghiên cứu, tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ việc ủy quyền cho Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh phê duyệt Khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư các dự án sử dụng nguồn vốn vay của các tổ chức quốc tế, nước ngoài (ODA) mà Nhà nước Việt Nam có cam kết về Khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo Khoản 2 Điều 87 Luật đất đai 2013 nhưng chỉ thực hiện thu hồi đất trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh.

6.5- Đối với Bộ Tài chính:

Nội dung về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được Nghị định 167/2017/NĐ-CP ngày 31 tháng 12 năm 2017 của Chính phủ quy định tại 01 điều (Điều 15) và Thông tư số 37/2018/TT-BTC ngày 16/4/2018 của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện một số nội dung của Nghị định số 167/2017/NĐ-CP quy định tại 01 điều (điều 7) và chỉ quy định chung là “việc hỗ trợ (nếu có) đối với hộ gia đình, cá nhân phải di dời (nếu có) thực hiện theo quy định của pháp luật về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất”, nên thành phố Hồ Chí Minh đã đề xuất giải quyết các khó khăn, vướng mắc về trình tự và chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thực hiện di dời các hộ gia đình, cá nhân đang cư trú trên nhà đất thuộc diện tài sản công như sau:

- Về căn cứ và trình tự, thủ tục thu hồi đất: Đề nghị căn cứ Điều 61 và Điều 62 Luật Đất đai 2013 (thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh, Thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng) để ban hành Thông báo thu hồi đất, Quyết định thu hồi đất đối với 03 dạng hộ gia đình, cá nhân phải di dời (bao gồm hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đúng diện tích nhà đất được bố trí; hộ gia đình, cá nhân có lấn, chiếm thêm ngoài phần diện tích nhà đất được bố trí và người lấn, chiếm nhà đất thuộc diện tài sản công).

- Về trình tự lập, thẩm định, phê duyệt và tổ chức thực hiện phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư: Đề nghị thực hiện theo Điều 69 Luật Đất đai 2013 về trình tự lập, thẩm định, phê duyệt và tổ chức thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước đất.

- Về chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với hộ gia đình, cá nhân phải di dời: Do Khoản 1 Điều 7 Thông tư số 37/2018/TT-BTC của Bộ Tài chính chỉ quy định chi phí hỗ trợ mà không đề cập đến chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Mặt khác, Điều 14 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2014 của Chính phủ có quy định chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với người đang sử dụng nhà ở thuộc sở hữu nhà nước (nhà thuê hoặc nhà do tổ chức tự quản) được bố trí trước ngày 19 tháng 01 năm 2007 (ngày Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 09/2007/QĐ-TTg ngày 19 tháng 01 năm 2007 về việc sắp xếp lại, xử lý nhà đất thuộc sở hữu nhà nước). Do đó, đề nghị bổ sung quy định áp dụng chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với trường hợp nhà do các cơ quan, đơn vị bố trí để ở sai công năng, không đúng thẩm quyền theo Khoản 2 Điều 27 Quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh ban hành kèm theo Quyết định số 28/2018/QĐ-UBND ngày 09 tháng 8 năm 2018 của Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh.

- Về nguồn vốn chi trả bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để di dời hộ gia đình, cá nhân (Khoản 2 Điều 7 Thông tư số 37/2018/TT-BTC của Bộ Tài chính): Đề nghị bố trí vốn để đảm bảo chi trả bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định tại Điều 93 Luật Đất đai 2013.

- Về cưỡng chế thực hiện quyết định kiểm đếm bắt buộc và cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất: Đề nghị thực hiện cưỡng chế để thực hiện quyết định kiểm đếm bắt buộc và cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất theo quy định tại Điều 70, 71 Luật Đất đai 2013 đối với trường hợp hộ gia đình, cá nhân phải di dời không đồng thuận, không hợp tác, không chấp hành.

6.6- Đối với Bộ Tài nguyên và Môi trường:

- Đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường sớm hoàn thành Đề án “Hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để đảy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án đầu tư” theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ  tại Công văn số 4818/VPCP-NN ngày 11 tháng 5 năm 2017 và tổng kết đánh giá việc thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 31 tháng 10 năm 2012 của Ban chấp hành Trung ương về tiếp tục đổi mới chính sách pháp luật về đất đai trong thời kỳ đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, tạo nền tảng để đến năm 2020 nước ta cơ bản thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại, để qua đó bổ sung, điều chỉnh toàn diện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất khi sửa dổi, bổ sung Luật đất đai 2013.

- Có chính sách đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ và kiểm tra sát hạch đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

6.7- Đối với Bộ Xây dựng: Đề nghị Bộ Xây dựng sớm tham mưu Chính phủ ban hành quy định về cơ quan, đơn vị lập, thẩm định, phê duyệt Phương án nhận chuyển nhượng nền đất để tái định cư.

- Hiện nay, việc quy hoạch treo, quy hoạch kéo dài nhiều năm (có nơi quy hoạch trên 20 năm) chưa thực hiện đã ảnh hưởng rất lớn đến đời sống, quyền và lợi ích hợp pháp của người dân nhiều khu vực của Thành phố. Cử tri kiến nghị Bộ Xây dựng cần xem xét đến việc quy hoạch các công trình hạ tầng (cây xanh, công trình công cộng, hạ tầng khác,…) trong các đồ án quy hoạch đô thị. Các quy hoạch này chậm được thực hiện, không được điều chỉnh theo luật định đã ảnh hưởng đến đời sống người dân. Bộ Xây dựng có giải pháp gì để đảm bảo quyền lợi của người dân trong khu vực quy hoạch.

III. VỀ CÁC VẤN  ĐỀ XÃ HỘI

1. Về văn hoá, giáo dục

1.1- Cử tri lo lắng trước những tồn tại hạn chế của ngành giáo dục trong thời gian qua như việc gian lận thi cử, bạo lực học đường,... Cử tri đề nghị ngành giáo dục cần có giải pháp quyết liệt để chấn chỉnh tình trạng này, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.

1.2- Cử tri quan tâm nhiều về vụ việc gian lận thi cử, chỉnh sửa điểm thi tại một số địa phương trong thời gian qua trong đó có con của các cán bộ có chức quyền gây dư luận xấu trong nhân dân. Cử tri đề nghị cần kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm và công khai kết quả cho người dân được biết.

1.3- Cử tri lo lắng trước tình hình đạo đức xã hội đang ngày một xuống cấp: vẫn còn xảy ra các vụ việc xâm hại trẻ em, tội phạm vị thành niên,… gây tác động tiêu cực đến tâm lý xã hội, nhất là đối với giới trẻ. Cử tri đề nghị cần quan tâm nhiều hơn nữa việc giáo dục đạo đức, đào tạo con người, giáo dục phải kết hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội; cần tăng thời lượng dạy môn giáo dục công dân vì đây là môn học giáo dục về đạo đức, nhân cách con người; tăng thời gian dạy những bài học hay về đạo đức, những câu chuyện người tốt việc tốt nhằm tác động tích cực đến suy nghĩ và hành động của giới trẻ.

1.4- Cử tri kiến nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo xem xét sửa nội dung Điều lệ hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh quy định tại Thông tư 15/2011/TT-BGDĐT ngày 09/4/2011 theo hướng Ban đại diện cha mẹ là đối tác, có vai trò đối thoại với nhà trường để bảo vệ quyền lợi cho học sinh.

2. Về y tế, vệ sinh an toàn thực phẩm và môi trường:

2.1- Cử tri tiếp tục kiến nghị ngành Y tế quan tâm đầu tư cơ sở vật chất cho các bệnh viện nhất là ở tuyến dưới, đẩy mạnh công tác quản lý, đào tạo về chuyên môn và đạo đức cho đội ngũ y bác sĩ, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe nhân dân.

2.2- Cử tri đề nghị Bộ Y tế nghiên cứu xem lại giá dịch vụ phòng lưu trú ở các cơ sở y tế hiện nay quá cao so với đời sống người dân, gây khó khăn cho người bệnh.

2.3- Về tự chủ đối với các bệnh viện công lập:

- Kiến nghị Chính phủ xem xét lại việc giao dự toán chi BHYT cho các tỉnh thành có tỷ lệ người bệnh (nhất là bệnh nặng, chi phí cao) đến từ các tỉnh. Nhất là đến năm 2021 sẽ thực hiện chính sách liên thông tuyến tỉnh sẽ tạo áp lực cho các tỉnh có tỷ lệ thẻ BHYT từ tỉnh khác tới khám chữa bệnh cao như thành phố Hồ Chí Minh.

+ Mở rộng nhiều gói BHYT để giảm gánh nặng cho gói BHYT bắt buộc vì với mức đóng như hiện nay cộng với việc tăng giá khám chữa bệnh BHYT (do chính sách đưa dần tiền lương và các chi phí khác vào giá nhằm giảm gánh nặng cho ngân sách) cộng với chính sách tăng quyền lợi cho người bệnh (thông tuyến, mở rộng các dịch vụ kỹ thuật mới, thuốc mới,...) thì cơ sở khám chữa bệnh BHYT buộc phải vượt dự toán chi.

+ Để khách quan trong việc giám định chi phí khám chữa bệnh BHYT, đề xuất thành lập một tổ chức giám định BHYT độc lập và chuyên nghiệp. Căn cứ vào kết quả giám định của tổ chức này, BHYT sẽ chi trả chi phí khám chữa bệnh cho các cơ sở khám chữa bệnh.

+ Về thẩm quyền ban hành hoặc phân cấp thẩm quyền ban hành tiêu chuẩn, định mức sử dụng máy móc, thiết bị chuyên dùng thuộc lĩnh vực y tế: Tại điểm b Khoản 2, Điều 8 Quyết định số 50/2017/QĐ-TTg quy định: “Căn cứ quy định chi tiết hướng dẫn của Bộ Y tế, các bộ, cơ quan trung ương ban hành hoặc phân cấp thẩm quyền ban hành tiêu chuẩn, định mức sử dụng máy móc, thiết bị chuyên dùng thuộc lĩnh vực y tế, giáo đục và đào tạo cho các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi quản lý; Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sau khi có ý kiến thống nhất bằng văn bản của Thường trực Hội đồng nhân dân cùng cấp, ban hành hoặc phân cấp thẩm quyền ban hành tiêu chuẩn, định mức sử dụng máy móc, thiết bị chuyên dùng thuộc lĩnh vực y tế, giáo dục và đào tạo cho các cơ quan, tô chức, đơn vị thuộc phạm vì quản ]ý; người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư ban hành tiêu chuẩn, định mức sử dụng máy móc, thiết bị chuyên dùng thuộc lĩnh vực y tế, giáo dục và đào tạo tại đơn vị. Kiến nghị Bộ Y tế và Bộ Tài chính cho phép các bệnh viện tự chủ chi thường xuyên và đầu tư, các bệnh viện tự chủ chi thường xuyên được tự quyết định định mức mua sắm trang thiết bị chuyên dùng nhằm tạo điều kiện cho các bệnh viện được chủ động mua sắm khi có nhu cầu cần thiết, cấp bách (có dịch bệnh, bệnh nhân tăng, phát triển kỹ thuật mới, hư hỏng đột xuất) vì trang thiết bị y tế liên quan đến tính mạng và sức khỏe người bệnh.

- Kiến nghị Bộ Y tế nghiên cứu quy định kết cấu đủ các chi phí (nhất là chi phí khấu hao trang thiết bị) vào cơ cấu giá dịch vụ khám chữa bệnh, do các bệnh viện đã được giao tự chủ chỉ thường xuyên.

2.4- Cử tri tiếp tục đề nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành Trung ương, các địa phương tăng cường phối hợp trong công tác kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm; xử lý nghiêm các tổ chức cá nhân có liên quan đến việc mua bán, sản xuất các loại thực phẩm bẩn, độc hại để bảo vệ sức khỏe nhân dân.

2.5- Về việc bảo vệ môi trường trong các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu chế xuất và khu công nghệ cao:

- Kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ ngành Trung ương, các địa phương tăng cường công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật về bảo vệ môi trường; thường xuyên thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện pháp luật về bảo vệ môi trường trong các khu chế xuất, khu công nghiệp, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.

- Kiến nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường cần kiểm soát chặt chẽ hoạt động các đơn vị quan trắc môi trường để đảm bảo kết quả đo đạt môi trường chính xác, khách quan.

- Kiến nghị Bộ Xây dựng: về quy định mật độ cây xanh trong từng lô đất công nghiệp: Ban Quản lý thực hiện công tác cấp Giấy phép xây dựng căn cứ nội dung Quyết định phê duyệt Quy hoạch chi tiết xây dựng của cấp có thẩm quyền hoặc Quy chuẩn Quốc gia về Quy hoạch Xây dựng đối với việc quy định về tỷ lệ đất trồng cây xanh trong các lô đất xây dựng công trình (trong trường hợp Quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết không có đề cập).

Tuy nhiên, theo quy chuẩn xây dựng Việt Nam ban hành theo Quyết định số 04/2008/QĐ-BXD ngày 03/4/2008 của Bộ Xây dựng về việc ban hành “Quy chuẩn Quốc gia về Quy hoạch Xây dựng”, tại mục 2.8.8 quy định tỷ lệ đất tối thiểu trồng cây xanh trong các lô đất xây dựng công trình là 20% (Bảng 2.8). Qua thực tiễn quản lý và tiếp thu phản ánh của một số doanh nghiệp, nếu mật độ xây dựng công trình tối đa trong các lô đất thuê là 70%, thì 30% diện tích còn lại phải đảm bảo bố trí đường giao thông, khoảng lùi xây dựng, hành lang an toàn PCCC và cây xanh. Như vậy, nếu bố trí đất để trồng cây xanh phải đảm bảo theo Quy chuẩn xây dựng tối thiểu 20% là không phù hợp với thực tế và rất khó thực hiện, đối với những doanh nghiệp thuê lô đất nhỏ.

- Kiến nghị Thanh tra Chính phủ có văn bản hướng dẫn cụ thể về quy định cưỡng chế thi hành quyết định xử lý vi phạm hành chính như đình chỉ cơ sở sản xuất gây ô nhiễm, đình chỉ hoạt động công đoạn sản xuất gây ô nhiễm,…các biện pháp cưỡng chế khấu trừ tài khoản ngân hàng, ngưng cấp điện, cấp nước để không đơn vị vi phạm không có điều kiện tiếp tục hoạt động gây ô nhiễm môi trường.

3. Về chế độ, chính sách          :

3.1- Cử tri đề nghị Quốc hội sớm xem xét sửa đổi Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng để kịp thời giải quyết những bất cập, vướng mắc trong quá trình giải quyết chế độ chính sách đối với người có công với cách mạng.

3.2- Cử tri đề nghị Nhà nước cần tiếp tục quan tâm cải cách tiền lương và thu nhập cho cán bộ, công chức, người lao động để nâng cao chất lượng cuộc sống, đảm bảo an sinh xã hội, nhất là đối với đội ngũ cán bộ làm công tác cơ sở.

IV. THỰC THI PHÁP LUẬT

1- Cử tri cho rằng công tác phòng chống tham nhũng trong thời gian qua đã đạt nhiều kết quả quan trọng, nhiều cán bộ cao cấp sai phạm đã được xử lý. Cử tri đề nghị cần tiếp tục quyết liệt hơn nữa trong công tác phòng, chống tham nhũng; có biện pháp hiệu quả để thu hồi tài sản tham nhũng; giám sát chặt chẽ việc kê khai tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức. Đồng thời xem xét tăng nặng hình phạt đối với tội tham nhũng để đảm bảo tính răn đe.

2- Cử tri tiếp tục đề nghị Nhà nước cần quan tâm nhiều hơn nữa đến công tác cán bộ; việc bố trí, tuyển dụng, thi tuyển cán bộ cần thực hiện công khai, minh bạch, có giám sát chặt chẽ tạo điều kiện để người có đức, có tài cống hiến cho đất nước; cần xem xét sửa đổi các hình thức kỷ luật cao hơn đối với những cán bộ, công chức có hành vi vi phạm pháp luật để đảm bảo tính răn đe.

3- Cử tri đề nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành, các địa phương tăng cường công tác cải cách hành chính, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết hồ sơ, thủ tục hành chính tạo điều kiện thuận lợi cho người dân.

4- Cử tri tiếp tục đề nghị cần xem xét tăng nặng hình phạt đối với tội phạm ma túy, rà soát sửa đổi các quy định của pháp luật liên quan đến việc xử lý tội phạm mua bán, tàng trữ, sử dụng trái phép chất ma túy.

5- Cử tri tiếp tục đề nghị các cơ quan chức năng cần xử lý nghiêm đối với các hành vi bạo hành, xâm hại tình dục đối với trẻ em. Bên cạnh đó, cần có biện pháp tăng cường giáo dục, trang bị kỹ năng phòng vệ đối với trẻ em trước các tình huống có khả năng bị xâm hại, kết hợp với tuyên truyền giáo dục trong gia đình, nhà trường và xã hội để ngăn chặn tình trạng xâm hại trẻ em.

6- Cử tri tiếp tục đề nghị các cơ quan chức năng cần tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát tình hình vi phạm pháp luật về an toàn giao thông, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm về an toàn giao thông, nhất là tình trạng sử dụng bia rượu, chất kích thích, ma túy khi điều khiển phương tiện giao thông gây tai nạn nghiêm trọng.

7- Cử tri tiếp tục đề nghị các cơ quan chức năng tăng cường công tác quản lý và xử lý nghiêm các hành vi thông tin, truyền thông không đúng sự thật, xuyên tạc chống phá Đảng, Nhà nước trên môi trường mạng.

8- Cử tri lo lắng trước tình trạng chặt phá rừng, tình trạng ô nhiễm môi trường; việc sử dụng đất đai, khai thác tài nguyên, khoáng sản ở một số địa phương không theo quy hoạch. Cử tri đề nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành, chính quyền các địa phương tăng cường công tác quản lý; thường xuyên kiểm tra, thanh tra việc quy hoạch, quản lý, sử dụng đất, tài nguyên, khoáng sản; nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ rừng, trồng rừng, xử lý nghiêm các hành vi chặt phá rừng trái phép.

9- Cử tri tiếp tục đề nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương cần thực hiện tốt công tác tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị của công dân, nhất là các khiếu nại, tố cáo liên quan đến lĩnh vực đất đai, không để tình trạng khiếu kiện đông người, phức tạp kéo dài ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự xã hội.

10- Cử tri đề nghị cơ quan chức năng cần sớm thông tin kết quả xử lý vụ án Công ty Pharma nhập khẩu thuốc ung thư giả; vụ án đường dây buôn lậu của Công ty Nhật Cường ở Hà Nội; vụ đường dây làm giả xăng dầu ở Sóc Trăng; vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra tại Công ty Cổ phần địa ốc Alibaba; việc xử lý xây dựng sai phép tại Khu nhà 8B Lê Trực, Ba Đình, Hà Nội; đồng thời làm rõ vai trò và trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước địa phương khi để xảy ra các vụ việc nêu trên.

12- Cử tri Quận 2, thành phố Hồ Chí Minh phản ánh cho rằng nội dung 02 Thông báo kết luận số 1483/TB-TTCP ngày 04/9/2018 và 1041/TB-TTCP ngày 26/6/2019 của Thanh tra Chính phủ về dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm chưa giải quyết đầy đủ nội dung khiếu nại, kiến nghị của cử tri. Nhiều cử tri phản ánh đã khiếu nại việc 5 khu phố thuộc 3 phường (gồm Khu phố 1, phường Bình An; Khu phố 5, 6 phường An Khánh; Khu phố 1, 2 phường Bình Khánh) nằm ngoài ranh quy hoạch, không chỉ riêng 4,3 ha thuộc khu phố 1, phường Bình An theo kết luận của Thanh tra Chính phủ. Theo trình bày của cử tri, các hộ dân đã gửi đơn khiếu nại 02 Kết luận nêu trên đến Thanh tra Chính phủ nhưng đến nay vẫn chưa được xem xét, giải quyết nên cử tri đề nghị Thanh tra Chính phủ đối thoại với người dân. Đồng thời, đề nghị tổ chức Đoàn thanh tra liên ngành thanh tra toàn diện đối với dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm để giải quyết dứt điểm khiếu nại, kiến nghị của người dân và đề nghị Thanh tra Chính phủ có báo cáo Quốc hội về vấn đề này.

13. Về việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật:

13.1- Đối với Chính phủ:

- Thành phố Hồ Chí Minh đề xuất, kiến nghị Trung ương phân cấp và ủy quyền mạnh cho chính quyền Thành phố thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật để điều chỉnh một số ngành - lĩnh vực cho phù hợp với đặc thù của Thành phố hoặc để cụ thế hóa các quy định của Trung ương sát với thực tế của Thành phố, cụ thể như:

+ Về lĩnh vực xử lý vi phạm hành chính: quy định về các hành vi xâm phạm trật tự, an toàn, văn minh đô thị phát sinh nhưng chưa được quy định là vi phạm hành chính; quy định mức xử phạt, trình tự, thủ tục xử phạt đối với một số hành vi vi phạm hành chính theo đặc thù của đô thị để tăng cường giáo dục, răn đe, bảo đảm trật tự, an toàn, văn minh đô thị; quy định về tổ chức, lực lượng thi hành quyết định hành chính đế đảm bảo hiệu lực của các quyết định hành chính;

+ Tuy mở rộng thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật cho Chính quyền Thành phố, Chính phủ giữ quyền cao nhất đế quyết định đình chỉ, bãi bỏ những quy định của chính quyền Thành phố nếu xét thấy những quy định đó vượt thẩm quyền, trái luật, ảnh hưởng xấu đến tình hình chính trị - xã hội chung của cả nước hoặc tác động tiêu cực đối với tình hình kinh tế - văn hóa - xã hội của Thành phố.

- Hạn chế và tiến đến chấm dứt tình trạng nợ đọng văn bản hướng dẫn thi hành Luật, Pháp lệnh. Tăng cường sự phối hợp giữa các bộ - ngành trong công tác xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật nhằm mục tiêu hạn chế, ngăn ngừa tình trạng ban hành văn bản quy phạm pháp luật chồng chéo, mâu thuẫn.

- Xem xét ban hành các chế độ, chính sách để khuyến khích, thu hút đội ngũ luật sư, luật gia và người có trình độ trong việc tham gia vào hoạt động ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

- Tiếp tục hoàn thiện và bổ sung các chế định pháp luật về theo dõi tình hình thi hành pháp luật, bảo đảm quy định rõ ràng, đầy đủ trách nhiệm, nghĩa vụ, quyền hạn của các co quan, tổ chức trong việc thi hành pháp luật và theo dõi tình hình thi hành pháp luật; xây dựng bộ tiêu chí với các chỉ tiêu cụ thể để làm công cụ đánh giá hiệu quả công tác thi hành pháp luật.

- Chỉ đạo các ngành, các địa phương tăng cường hoạt động phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật vì hiện nay có tình trạng một số cơ quan, đơn vị hoạt động không tích cực, hiệu quả, xem phổ biến, giáo dục pháp luật là trách nhiệm riêng của ngành Tư pháp.

- Hoàn thiện thể chế, đảm bảo sự thống nhất về quy định pháp luật đối với tổ chức pháp chế theo Nghị định 55/2011/NĐ-CP.

- Có chính sách khuyến khích, thu hút nhiều hơn nữa các dự án, chương trình hợp tác về pháp luật. Đẩy mạnh quan hệ hợp tác quốc tế trong công tác xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật nhằm tiếp thu các kinh nghiệm và sự hỗ trợ về vật chất của các nước trên Thế giới.

- Tiếp tục duy trì tổ chức pháp chế ở bộ, ngành, địa phương được đồng bộ; đồng thời, căn cứ tình hình cụ thể của mỗi bộ, ngành., địa phương đế sắp xếp, bố trí, ổn định, đội ngũ cán bộ đảm bảo đủ về số lượng, có trình độ, chất lượng phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ công tác.

13.2- Đối với Bộ Tư pháp:

- Nghiên cứu xây dựng chức danh “Thẩm định viên dự thảo văn bản quy phạm pháp luật” (như tiêu chuẩn, điều kiện, thủ tục bổ nhiệm/công nhận Thẩm định viên...), cũng như quy định cụ thể cơ chế, chính sách đối với đội ngũ làm công tác thẩm định.

- Chú trọng nâng cao trình độ, chuyên môn nghiệp vụ và quan tâm chế độ chính sách cho đội ngũ cán bộ, công chức trực tiếp làm công tác xây dựng, ban hành, kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, theo dõi thi hành pháp luật và kiếm soát thủ tục hành chính.

- Thường xuyên tổ chức tập huấn kỹ năng, nghiệp vụ phổ biến, giáo dục pháp luật cho đội ngũ báo cáo viên pháp luật, công chức pháp chế các sở, ngành, đoàn thế cấp tỉnh; xây dựng chương trình đào tạo, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng phổ biến, giáo dục pháp luật; xây dựng cơ sở dữ liệu điện tử để lưu trữ các tài liệu phố biến, giáo dục pháp luật để cá nhân, tố chức, doanh nghiệp dễ dàng tìm kiếm, sử dụng.

- Phối hợp với các Bộ, ngành trung ương thường xuyên hướng dẫn về nghiệp vụ pháp chế của từng ngành, lĩnh vực, để có sự thống nhất triển khai công tác này từ Trung ương đến địa phương, kịp thời tháo gỡ những bất cập, vướng mắc về chuyên môn, hỗ trợ và tạo thuận lợi cho các sở - ngành triển khai nhiệm vụ công tác pháp chế.

- Kiến nghị Bộ Tư pháp sớm tham mưu Chính phủ trình Quốc hội Dự thảo Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015, nhằm tháo gỡ những khó khăn vướng mắc trong quy trình xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật hiện nay.

14- Về việc thực hiện Luật trẻ em năm 2016:

- Kiến nghị cần quy định trong Bộ luật Hình sự các hình thức xâm hại khác mà không có sự tiếp xúc trực tiếp giữa kẻ phạm tội và trẻ em như: gạ gẫm, dụ dỗ thông qua việc sử dụng công nghệ thông tin (phơi bày thân thể để chụp ảnh, ghi hình)...và phải có biện pháp trừng phạt; quy định về yếu tố cấu thành của tội hiếp dâm trẻ em không đòi hỏi phải có yếu tố dùng vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực. Cần sửa đổi Bộ luật Tố tụng hình sự quy định cụ thể cho phép cơ quan điều tra được phép tiến hành một số hoạt động nghiệp vụ đặc thù riêng, đặc biệt để thu thập chứng cứ chứng minh đối với các tội phạm tình dục nói chung, tội phạm tình dục trẻ em nói riêng.

- Kiến nghị sửa đổi Luật giám định tư pháp theo hướng rút ngắn thời gian xem xét yêu cầu giám định của cơ quan tiến hành tố tụng đối với người yêu cầu giám định (khoản 1, Điều 22 Luật giám định tư pháp hiện hành quy định thời hạn 07 ngày) để người yêu cầu giám định có thể tự mình yêu cầu giám định nếu cơ quan tiến hành tố tụng từ chối trưng cầu giám định, để kịp thời cung cấp chứng cứ chứng minh hành vi xâm hại của người phạm tội, việc này đặc biệt quan trọng đối với các vụ xâm hại tình dục trẻ em.

- Kiến nghị Lãnh đạo liên ngành hình sự Trung ương hoặc Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao sớm có hướng dẫn cụ thể, thống nhất về các tội liên quan đến xâm hại tình dục, xâm hại tình dục đối với người dưới 16 tuổi với các điều luật trong Bộ luật Hình sự năm 2015, được sửa đổi bổ sung năm 2017 (Điều 141, 142, 143, 144, 145, 146 và 147). Cần quy định rõ quy định như thế nào là “ hành vi dâm ô” và “thực hiện các hành vi quan hệ tình dục khác”. Đối quy định về việc truy tố tội danh "dâm ô với người chưa đủ 16 tuổi" không nhất thiết phải có hành vi đụng chạm vào phần nhạy cảm của nạn nhân nhằm thỏa mãn ham muốn của cá nhân đó. Điều này là phù hợp với các chuẩn mực quốc tế. Đồng thời, sớm ban hành các quy trình xử lý, thu thập chứng cứ đối với các vụ án xâm hại tình dục trẻ em.

- Kiến nghị sớm hoàn thiện ban hành nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính về xâm hại trẻ em; lĩnh vực bảo trợ, trợ giúp xã hội và trẻ em; bổ sung các quy định xử lý về hành vi xâm hại tình dục trẻ em như tàng trữ ấn phẩm khiêu dâm trẻ em, tệ nạn ấu dâm; các quy trình và hướng dẫn cụ thể về hỗ trợ và bảo vệ trẻ em là nạn nhân, nhân chứng của bạo lực, xâm hại; ban hành văn bản hướng dẫn thủ tục thực hiện tách trẻ em ra khỏi cha mẹ, người chăm sóc trong trường hợp chính cha mẹ, người chăm sóc có hành vi xâm hại tình dục, bạo lực, xâm hại thân thể đối với trẻ em, quy chế xây dựng hệ thống theo dõi để đảm bảo những trẻ em này không tiếp tục bị bạo hành, bị xâm hại tình dục. Đồng thời bổ sung quy định việc xử lý các cơ quan, tổ chức, cá nhân không tố cáo, tố giác hành vi xâm hại trẻ em.

- Luật Trẻ em quy định đối với trường hợp trẻ em bị xâm hại, có nguy cơ bị bạo lực, bóc lột, bỏ rơi bởi cha, mẹ, người chăm sóc trẻ em; trẻ em bị xâm hại nhưng cha, mẹ, người chăm sóc trẻ em từ chối thực hiện kế hoạch hỗ trợ, can thiệp thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã, cơ quan Lao động - Thương binh và Xã hội cấp huyện đề nghị Tòa án có thẩm quyền ra quyết định hạn chế quyền của cha, mẹ, người chăm sóc trẻ em hoặc tạm thời cách ly trẻ em khỏi cha, mẹ, người chăm sóc trẻ em và áp dụng biện pháp chăm sóc thay thế; Tòa án nhân dân cấp huyện quyết định việc chăm sóc thay thế đối với trường hợp trẻ em không thể sống cùng cha, mẹ vì sự an toàn của trẻ em; cha, mẹ không có khả năng bảo vệ, nuôi dưỡng trẻ em hoặc chính là người xâm hại trẻ em. Kiến nghị ban hành văn bản quy định trình tự, thủ tục để Tòa án ban hành Quyết định tạm thời cách ly trẻ em khỏi cha, mẹ, người chăm sóc trẻ em và áp dụng biện pháp chăm sóc thay thế.  

- Kiến nghị Bộ Tư pháp nghiên cứu, đề xuất việc thiết lập các đơn vị cảnh sát chuyên biệt về bảo vệ trẻ em; Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội tiếp tục thực hiện việc phổ biến tới các tổ chức phúc lợi xã hội, cá nhân, cộng đồng, tòa án, cơ quan hành chính, cơ quan luật pháp về các thủ tục, tiêu chuẩn xác định lợi ích tốt nhất của trẻ em trong mỗi lĩnh vực theo nội dung Quyết định 535/QĐ-TTg ngày 14 tháng 04 năm 2014 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt kế hoạch triển khai thực hiện khuyến nghị của Ủy ban về quyền trẻ em của Liên hợp quốc.

- Kiến nghị sớm ban hành văn bản liên ngành về việc phối hợp cùng với Tòa án và các cơ quan thực thi pháp luật để thực hiện hiệu quả công tác phòng ngừa; các bộ ban nghành đưa ra các cơ chế phản ứng nhanh, phù hợp với trẻ em khi có hành vi xâm phạm quyền trẻ em xảy ra, có các nhân viên xã hội chuyên nghiệp để hỗ trợ trẻ em khi cần thiết và đảm bảo mọi trẻ em ở Việt Nam đều được bảo vệ.

- Tình trạng cha, mẹ bị nghiện ma túy lợi dụng con nhỏ dưới 36 tháng tuổi (vì theo quy định pháp luật xử lý vi phạm hành chính nếu đang nuôi con nhỏ dưới 36 tháng tuổi thì không bị đưa đi cai nghiện), tình trạng trẻ em ăn xin tại các thành phố lớn tiếp tục xuất hiện và chưa có giải pháp giải quyết triệt để. Kiến nghị cần bổ sung các chế tài đối với cha, mẹ có hành vi ngược đãi lợi dụng nêu trên.

- Kiến nghị xem xét bố trí chức danh công chức đối với cán bộ phụ trách công tác trẻ em - bình đẳng giới tại xã, thị trấn vì hiện nay áp lực công vệc ngày càng nhiều, đòi hỏi đội ngũ cán bộ cần phải có năng lực, trình độ và có chế độ phù hợp để cán bộ yên tâm công tác lâu dài.

15- Về thi hành pháp luật về tố tụng hành chính và thi hành án hành chính:

- Kiến nghị Bộ Tư pháp phối hợp với Tòa án nhân dân Tối cao tham mưu Thủ tướng Chính phủ xem xét, kiến nghị Quốc hội sửa đổi, bổ sung Khoản 3, Điều 60 Luật Tố tụng hành chính 2015 theo định hướng mở rộng phạm vi ủy quyền cụ thể là người bị kiện là cơ quan, tổ chức hoặc người đứng đầu cơ quan, tổ chức thì người bị kiện có thể ủy quyền cho cấp phó của mình hay trưởng các phòng, ban chuyên môn hoặc cán bộ, công chức trực tiếp tham mưu, xử lý vụ việc để tham gia tố tụng, bảo đảm nguyên tắc bình đẵng giữa các đương sự khi tham gia tố tụng hành chính.

- Kiến nghị Bộ Tư pháp, Tòa án nhân dân tối cao và Viện kiểm sát nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng thống nhất ở Tòa án nhân dân các cấp và Viện kiểm sát nhân dân các cấp về việc không yêu cầu cung cấp Phiếu Lý lịch tư pháp đối với cán bộ, công chức tham gia tố tụng với tư cách là người bảo vệ quyền và lợi ích họp pháp của người bị kiện trong các vụ án hành chính.

- Kiến nghị Bộ Tư pháp đề nghị Tòa án nhân dân tối cao và Viện Kiểm sát nhân dân tối cao ban hành văn bản hướng dẫn hoặc kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội hướng dẫn cho phép cán bộ, công chức công tác trong ngành thanh tra (bao gồm thanh tra nhà nước và thanh tra chuyên ngành) và ngành công an được tham gia tố tụng với tư cách là người đại diện theo ủy quyền của người bị kiện và/hoặc người bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người bị kiện.

- Kiến nghị Bộ Tư pháp đề nghị Tòa án nhân dân tối cao chỉ đạo Tòa án nhân dân các cấp, hội đồng xét xử, thẩm phán, thư ký quan tâm nội dung bản án, quyết định để bảo đảm tính rõ ràng, cụ thể của phán quyết, kịp thời có hướng dẫn, giải thích đối với bản án, phán quyết khi có yêu cầu để tạo điều kiện cho các cơ quan thi hành đúng và đầy đủ bản án trong thời hạn Luật định.

- Kiến nghị Bộ Tư pháp phối hợp Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao tham mưu Chính phủ ban hành kế hoạch tổ chức tổng kết thi hành Luật Tố tụng hành chính và tổ chức nghiên cứu điều chỉnh toàn diện, sửa đổi, bổ sung trình tự thủ tục tố tụng hành chính, thi hành án hành chính theo tinh thần xem xét người bị kiện, người phải thi hành án là cơ quan hành chính Nhà nước, là một tổ chức đặc biệt nên khi tham gia tố tụng hành chính, thi hành án hành chính phải bảo đảm theo những điều kiện, quy định đặc trưng của một tổ chức hành chính Nhà nước, có trình tự thủ tục cho phù họp với điều kiện thực tế của công tác quản lý hành chính Nhà nước, tránh việc đánh đồng cơ quan hành chính Nhà nước vói các tổ chức, cá nhân khác, bảo đảm hài hòa thực hiện nhiệm vụ quản lý hành chính thường xuyên và nhiệm vụ tham gia tố tụng hành chính.

- Đề xuất Bộ Tư pháp chỉ đạo Tổng Cục thi hành án dân sự tăng cường bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ thi hành án hành chính cho cơ quan thi hành án tại địa phương; chi đạo cơ quan thi hành án dân sự địa phương tăng cường và chủ động trong công tác tham mưu cho Ủy ban nhân dân cùng cấp về nhiệm vụ theo dõi thi hành án hành chính; có hướng dẫn chi tiết về trình tự tổ chức thi hành/chấp hành án hành chính tại Nghị định số 71/2016/NĐ-CP ngày 01/7/2016 của Chính phủ quy định thời hạn, trình tự, thủ thục thi hành án hành chính và xử lý trách nhiệm đối với người không thi hành bản án, quyết định của Tòa án.

ĐOÀN ĐẠI BIỂU QUỐC HỘI TP.HCM.